Türkiye’den Tayland’daki tutuklu Uygurlara ziyaret

 

Türkiye'den Tayland'daki tutuklu Uygurlara ziyaret | FOTO

Doğu Türkistanlılar Derneği Genel Başkanı Seyit Tümtürk, Çin’den kaçarken Tayland’da tutuklanan Doğu Türkistanlıları ziyaret etti

Dünya Bülteni/ Haber Merkezi

Dünya Uygur Kongresi Başkan Yardımcısı ve Doğu Türkistanlılar Derneği Genel Başkanı Seyit Tümtürk, Çin hükümetinin baskı ve zulümlerinden kaçarak Tayland’a sığındıktan sonra tutuklanan 360 Uygur Türkünü, cezaevinde ziyaret etti.

Ziyaretin ardından Türkiye’ye dönen Seyit Tümtürk, hükümetin 360 Uygur Türkünü Türkiye’ye getirilmesi için girişim başlattığını ifade etti.

Dünya Uygur Kongresi Başkanı Rabia Kadir’in yardımcılığını yapan Tümtürk, Türkiye’nin kadirşinaslık örneği göstererek, Tayland ve Bangladeş gibi bölgelerden Uygur Türklerini ülkemize getirdiğini belirterek, “Uygur Türklerinin ülkemize getirilmesinde Türkiye Cumhuriyeti devletinin her türlü desteğini biz yakinen biliyoruz. Ancak, Tayland’da yakalananların toplam sayısı 468 kişi idi. Bunlar 2 ayrı bölgedeki 6 ayrı kampta cezaevinde tutuluyor. Bu kardeşlerimizi ben birkaç defa ziyaret ettim. Kamptaki cezaevine girerek, götürdüğümüz yardımları, ilaçları, giysileri ulaştırdık” dedi.

TÜRKİYE’NİN YAPTIKLARINI HİÇ BİR ZAMAN İNKÂR EDEMEYİZ

Türkiye Büyükelçiliğinin de yakalanan Uygur Türkleriyle yakından ilgilendiğini belirten Tümtürk şöyle devam etti:

“Türkiye’ye getirme girişimlerini biz yakında takip ettik. Ama, Çin komünist yönetiminin Tayland hükümeti üzerindeki ağır baskısı ve bu konudaki hassasiyeti, kardeşlerimizin Türkiye’ye getirilişini maalesef engelledi. Bu arada, 100’ün üzerinde hanım ve çocuklardan oluşan bu mülteci kardeşlerimiz bir fırsatını bularak kaçmışlar, şu anda oradaki sayı yaklaşık olarak 360 civarında. Ama, bundan 4-5 ay önce Tayland’taki siyasi irade askeri yönetimle bertaraf edilerek bu gün askeri yönetim tamamen yönetiyor durumda. Çin ile ilişkilerinin her geçen gün arttığını görüyoruz. Bizim endişemizde bu askeri darbe, yönetimindeki demokratik boşluktan yararlanarak kardeşlerimizi Çin’e iade ederler mi endişesini taşıyoruz. Türkiye Cumhuriyeti Devleti, bu kardeşlerimiz Tayland sınırını ihlal ettiğinden dolayı yakalandığından sonra Bangkok’taki Büyükelçiliğimizden iki yetkilimiz giderek bu kardeşlerimizin bütün istatistiki bilgilerini toplamış ve Türkiye’ye iade girişimlerine başlanılmıştır. Çin’in baskısından dolayı Tayland hükümeti iade girişimlerini başlatamadı. BM nin Türkiye’nin ve birçok batılı ülkelerin girişimleri şu an için Çin’e iadeyi engellemiş durumda. Umut ederiz ki başta Türkiye’nin bu yöndeki gayret ve çabaları kardeşlerimizin Türkiye’ye getirilmesini sağlar. Bu konuda Türkiye’nin yaptıklarının hiçbir zaman inkâr edemeyiz.’’

 

Devami

Çin, mülteci Uygurlara ateş açtı; 1 ölü

Çin polisi, Vietnam’a geçmeye çalışan Uygurlara ateş açtı, bir kişi öldü

Çin’den Vietnam’a geçmek isteyen Doğu Türkistanlı bir gruba Çin güvenlik güçlerinin ateş ederek engel olması üzerine bir Uygur öldü.

Çin’in Chongzuo şehri yöneticilerinin resmi ajanslara verdiği bilgiye göre 22 kişilik bir Uygur grubu dün Vietnam’a yasadışı yollardan geçmeye çalışırken farkedildi. Güvenklik güçlerinin açtığı ateşte bir kişi ölürken diğer 21 kişi yakalanarak gözaltına alındı.

Yapılan resmi açıklamalarda grubun polise bıçaklarla saldırdığı bunun üzerine ateş açıldığı iddia edildi.

Çin’in yıllardır işgal altında tuttuğu Doğu Türkistan’da son dönemlerde baskılarını arttırması sonucu Uygur halkı yasadışı yollarla bölgeyi terk etmeye çalışıyor.

Dünya Bülteni

Devami

Çin, D.Türkistan’da namaz ve tesettürü yasaklıyor

Doğu Türkistan’da yeni yıldan itibaren Müslümanların iş yerleri ve resmi kurumlarda namaz kılması ve tesettür yasaklanıyor

Doğu Türkistan’da resmi kurumlar, okullar ve iş yerlerinde 1 Ocak’tan itibaren Müslümanların namaz kılmaları yasaklanıyor. Namaz yasağının yanında dini giysilerle iş yerlerine gelme, kadınların başörtüsü takması ve kişinin İslam dini mensubu olduğunu gösteren diğer sembollere yasak geliyor.

Yeni yasa 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe girecek.

Bu arada Çin yönetiminin Müslümanları sindirmek için Doğu Türkistan’da başlattığı operasyonlar da hız kesmeden devam ediyor. Son olarak Çin mahkemesinin 8 Uygur Müslüman’a ölüm cezası verdiği bildirildi.

Dünya Bülteni

Devami

Çin’den Taliban’a rüşvet gibi teklif

Çin’in Taliban sorununu çözmek için örgüt liderlerini Pekin’e davet edeceği ve Afganistan’a 100 millyar dolar yatırım yapacağı iddia ediliyor

 

Çin’in Afganistan ve Pakistan’da Taliban’ı diyaloga ikna edebilmek için bölgeye 100 milyar dolar yatırım yapacağı ve Taliban yetkililerini Pekin’e davet edeceği öne sürüldü.

İngiliz radyosu BBC’nin Özbek servisi Çin’in Taliban sorununu yatırımlarla çözeceğini iddia etti. Çin’in bu girişiminin ABD önderliğindeki batı güçlerinin 13 yıl boyunca Afgan sorununa çözüm bulamadan ülkeden kaçmaya başladığı bir döneme rastlaması dikkat çekti.

Afganistan’da hükümet ve Taliban arasında silahlı çatışmalar yeniden alevlendiği bir ortamda ülke yeni Cumhurbaşkanı Eşref Gani geçtiğimiz günlerde önce Pakistan’a sonra Çin’e resmi ziyaretler gerçekleştirmişti.

Çin ise ekonomik ve askeri yönden gücünü son yıllarda artırmasına rağmen komşu ülke Afganistan’daki istikrarsızlıktan tedirginlik duyuyor. Uluslararası gözlemciler bunun nedenin sınır tanımayan uyuşturucu ticareti ve Afganistan’da savaşan çok sayıdaki Uygur olduğu görüşünde.

Rusya lideri Vladimir Putin ve Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov da batı güçlerinin Afganistan’dan çekildikten sonra ülkede olayların raydan çıkacağı uyarısında bulunmuştu.

Çin’in ise planladığı ekonomik yatırımlar ile Orta Asya bölgesinde Afgan sorununu çözmeye pratik adım atan tek ülke olmaya aday olduğu belirtiliyor.

Dünya Bülteni

 

Devami

Doğu Türkistan’da dini mesaj göndermek; ‘vatana ihanet’

Doğu Türkistan’da dini içerikli internet mesajı ve SMS paylaşanlara 30 bin yuana kadar (yaklaşık 5 bin dolar) ceza verilecek

Doğu Türkistan’da internet ve cep telefonlarından dini mesajlar paylaşanlara para cezası öngören bir düzenleme kabul edildi.

Çin işgali altında bulunan Uygur Özerk Bölgesi’nde (Doğu Türkistan) dini mesajların paylaşılması ‘milli birliği yıkmak’ suçu kapsamına alındı. Çin tarafından atanan hükümet tarafından kabul edilen düzenlemeye göre internet veya cep telefonları üzerinden dini içerikli mesajlar yazanlar 5 bin ila 30 bin yuan (30 bin yuan yaklaşık 5 bin dolara tekabül ediyor) arasında ceza ödemek zorunda kalacak.

Çin işgal yönetimi Doğu Türkistan’da yaşayan Müslümanlara yoğun baskı uyguluyor. Kamu personeli ve öğrencilerin her zaman, halkın ise kamusal alanda ibadet etmesi ve kadınların tesettürlü olması en büyük yasaklar arasında.

Çin yönetimi ramazan aylarında okullarda Müslüman öğrencilere zorla yemek yedirip su içiriyor. Genç kızları ailesinden alıp Çin’in farklı yerlerinde çalışmak zorunda bırakıyor.

Geçtiğimiz günlerde ise öğrencilere evde de ibadet etme yasağı getirilmişti. Dün AA’da yer alan bir haberde ise Doğu Türkistanlıların Suriye’de savaştığı öne sürülmüştü. Görüşüne başvurulan Uygur savaşçılar, Suriye’nin savaş ortamına rağmen Doğu Türkistan’dan daha tercih edilebilir olduğunu belirterek ana vatanlarında ana dillerini bile konuşamadıklarını belirtmişlerdi.

Suriye’de savaşan bir Uygur Türk’ü şu ifadeleri kullanmıştı:

“Kimse doğduğu toprakları terk edip bir savaş ortamına göç istemez ama Doğu Türkistan’daki yaşam koşulları inanın sıcak savaş şartlarından çok daha zor ve boğucu. Kendi vatanımızda ana dilimizi konuşmamız şartlara bağlıyken, camilere gidemezken, kızlarımız zorla kilometrelerce uzakta, yabancı topraklarda çalıştırılmaya zorlanırken, düşüncelerini ifade eden aydınlarımız ve siyasilerimiz işkencehanelere götürülürken bizler ailelerimizle Suriye’ye göç ettik. Buradaki kardeşlerimizle dayanışmak, kendi hayatımızı özgürce kurmak için. Aynı zamanda Esad yönetimiyle savaşırken onun baş destekçilerinden Çin ile de savaşmış oluyoruz.”

Dünya Bülteni

 

Devami

Kırgızistan’daki Uygurlar endişeli

Kırgızistan’daki Uygurlar Çin etkisinden korkuyorlar

Kırgızistan’daki Uygurların oluşturduğu “İttifak” cemiyetinin başkanı Artık Hadiyev Kırgızistan’da yaşan Uygurların Çin etkisinden korktuklarını bildirdi.

Orta Asya yaşanan olaylarla ilgili yayın yapan eurasianet.org sitesi konu hakkında bir makale yayınladı. Makalede özetle şöyle denildi:
“Çin Kırgızistan’ın en büyük ticaret ortağı ve Bişkek Pekin’i memnun etmek peşinde. Bu nedenle Kırgızistan’daki Uygur aktivistler her iki ülkenin güvenlik servislerinin dikkatini çekiyor.

Çin hükümet yetkilileri Kırgızistan’da yaşayan Uygurları ve Kurdukları “İttifak” cemiyetini terörist, ayrılıkçı ve aşırılık yanlısı gruplar olarak adlandırıyor. Uygurlar ise sadece kendi temel hak ve özgürlüklerinin Pekin’den korunmasını istediklerini belirtiyorlar. 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, Çin’in Orta Asya cumhuriyetlerindeki siyasi ve ekonomik etkisi önemli ölçüde arttı. İkili ilişkilerin güçlendirilmesi ile Kırgızistan’da yaşayan Uygurlar iki ülkenin güvenlik servisleri tarafından artan ilgi ve saldırganlığı hissetmeye başladılar.
Uygur analistlere göre, son yıllarda Kırgız yetkililer sık sık Uygurlar tarafından düzenlenen etkinliklerin yapılmasını yasaklıyorlar. Ayrıca, Dünya Uygur Kongresi’ne göre 2001-2011 yılları arasında Bişkek Çin’e 50 Uygur’u teslim etti. Uluslararası İnsan Hakları Örgütü (HRW) Kırgız yetkililerin ülkede yaşayan Uygurlara karşı sık sık uydurma terör suçları isnat etmesinin endişe verici olduğunu dile getirmişti.”

Dünya Bülteni

Devami

Çin Uygur yazar Tohti’nin yedi talebesini mahkemeye çıkarıyor (Türkçe ve O’zbekcha habar)

Doğu Türkistan’ın tanınmış aydını İlham Tohti bölücülük suçlamasıyla Çin mahkemesince Eylül ayında müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

Tohti’ye verilen hapis cezası uluslararası insan haklarını koruma kuruluşları tarafından kınanmıştı.

Şimdi ünlü Uygur hocanın yedi talebesi ona Uygurlar hakkında bilgi veren internet sayfasını oluşturmada yardım etmekle suçlanarak mahkemeye çıkarılıyor.

BBC Pekin muhabiri Seliye Hatta’nın bildirdiğine göre bu mahkeme işi o kadar gizli yürütülmektedir ki, Çin’in Sincan ismini verdiği il yetkilileri bu mahkeme sürecini reddettiler.

İlham Tohti’nin avukatı Li Fangping’in BBC dediğine göre, onun talebeleri Uighur Online sayfasına makaleler yazmışlardı. Bu sayfada Çin’deki çeşitli milli azınlıkların sorunları tartışılıyordu.

Ancak resmi Pekin bu yazıları Doğu Türkistan bağımsızlığının propaganda olarak değerlendiriyor.

Tohti’nin talebeleri 5 ve 15 yıl arasında hapis cezası verilmesi bekleniyor. Bu 7 talebe Ocak ayında tutuklandıktan sonra kayıp olmuşlar, sonra ise Çin TV onların hocalarına karşı konuşmalarını yayınlamıştı.

İlham Tohti Çin hükümetinin bu memleketteki etnik azınlıklara karşı baskı siyasetini keskin bir dille eleştirmekle ünlü olmuştu.

http://www.bbc.co.uk/uzbek/world/2014/11/141126_uyghur_tohti_students

O’ZBEKCHA

Uyg‘ur domlaning yetti talabasi ham mahkamaga tortildi

Uyg‘ur olimi Ilhom To‘xtiga aloqador deb ko‘rilgan yetti talaba Xitoyning Shinjon hududida mahkamaga tortilganlari aytiladi.
Janob To‘xti sentyabrda bo‘lginchilik va etnik tanglikni keltirib chiqarishda ayblanib bir umrlik qamoq jazosiga mahkum etilgandi.
Universitetning yetti talabasi janob To‘xtiga uyg‘urlar haqidagi vebsaytni yuritishga yordam berganlikda ayblanadilar.
To‘xtining qamalishini xalqaro inson haqlari tashkilotlari qoralaganlar.
Bi-bi-sining Pekindagi muxbiri Siliya Hattonning aytishicha, mahkama shunchalar xufyona tarzda o‘tayaptiki, Shinjon mahkamasi jarayon o‘tayotganini tasdiqlashdan bosh tortgan.

Faollar Xitoy hukumati uyg‘urlar dini va madaniyatini yo‘q qilayotganini aytishadi
To‘xtining advokati Li Fangpingning Bi-bi-siga bildirishicha, talabalar Janob To‘xtining hozirda yopib qo‘yilgan Uighur Online vebsaytiga maqolalar yozganlar. Bu vebsayt Xitoydagi uyg‘urlar va boshqa etnik guruhlar orasidagi bahsu-munozaralarni rag‘batlantirgan.
Biroq, rasmiy Pekinga ko‘ra, bu vebsayt Shinjon mustaqilligini targ‘ib qilgan.
Talabalar 5 yildan 15 yilgacha bo‘lgan qamoq jazolariga yuz tutishmoqda.
Yetti talaba o‘tgan yanvarda hibsga olinishlari ortidan g‘oyib bo‘lganlar, biroq keyinroq televideniye orqali paydo bo‘lib o‘z domlalari To‘xtiga qarshi ko‘rsatma berganlar.
Ilhom To‘xti Xitoy hukumatining uyg‘ur ozchiligiga bo‘lgan munosabatini qattiq qoralab kelgan.
Xitoyda bu yil uyg‘urlarning ommaviy hujumlari soni oshgan. Xitoy hukumati bunda, o‘z ta’birida, xorijdan moliyalangan uyg‘ur ekstremistlarini ayblaydi.

http://www.bbc.co.uk/uzbek/world/2014/11/141126_uyghur_tohti_students

Devami

Türkiye, 300 Uygur için harekete geçti

Tayland’da bir ormanda sahte pasaportlarla yakalanan 300 Uygur Çin’e iade edilirse ölüm cezası ile karşı karşıya kalacak… Dışişleri Bakanlığı ise Türkiye’ye getirilmeleri için harekete geçti

Tayland’da yakalanan 300 Uygur’un, Türkiye tarafından kabul edilmediği takdirde Çin tarafından öldürüleceği ya da insan kaçakçılarının veya organ mafyasının eline düşeceği ifade ediliyor.

Toprakları elinden alınan, dini baskılara maruz kalan Uygurlar kurtuluş için çareyi Türkiye’de arıyor. Tayland’da geçtiğimiz günlerde bir ormanda zor şartlar altında yakalanan 300 Doğu Türkistanlının umuda yolculuğu Çin işgali altındaki Doğu Türkistan’dan kaçışla başladı.

Grup, insan kaçakçılarının yardımıyla Tayland’a geçti. Sığınmacıların çoğu kadın ve çocuktu. Ölümden kaçmaya çalışan Uygur Türkleri Malezya’ya ulaşmaya çalışıyordu. Oradan bir yolunu bulup Türkiye’ye geleceklerdi.

Tayland polisi onları 9 ay önce ormanda aç ve susuz halde buldu. Eğer Çin vatandaşı oldukları anlaşılırsa Tayland, 300 Türk’ü Çin’e geri gönderecek. Bu da öldürülmeleri veya organ mafyasının ya da insan kaçakçılarının eline düşmeleri demek.

Yakalanan Uygurların üzerinden sahte pasaport çıktığı belirtiliyor.

DIŞİŞLERİ HAREKETE GEÇTİ

Bu arada Dışişleri Bakanlığı’nın da acil koduyla harekete geçtiği belirtildi. Bakanlık nezdinde Tayland hükümeti ile kurulan temasta Doğu Türkistanlılar için Türkiye’de yaşamalarının sağlanacağı bu yüzden Türkiye’ye getirilmeleri istendi.

Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun da yakından takip ettiği bu meselenin çok kısa bir sürede çözüleceği ifade edildi. Dışişleri yetkililerinden alınan bilgiye göre, bürokraside bir aksilik yaşanmaması durumunda 300 Uygur yakın zamanda Türkiye’de olacak.

Eğer Türkiye’nin bu girişimi olmasa Uygur Türkleri Çin devleti tarafından kurşuna dizilecek ve tarihte ikinci bir Boraltan faciası daha yaşanacaktı.

1945 yılında Stalin zulmünden kaçan 146 Azeri Türkü Türkiye’ye sığınmıştı. Boraltan komutanı durumu Ankara’ya iletmiş ve “Azerileri teslim edin” cevabını almıştı. Bunun üzerine komutan Azerileri Rus askerlere teslim etmiş ve ardından 146 Azeri Boraltan Köprüsü’nde katledilmişti.

Dünya Bülteni

Devami

DoğuTürkistan’da Kur’an kurslarına baskın

Doğu Türkistan’da kuran kurslarına ‘operasyon’. yapan Çin yönetimi dini eğitimi hedef tahtasına koydu. Çin basını Urumçu’de 26 gizli kuran kursunun hedef alındığını ve 35 kişinin tutuklandığını duyurdu

Dünya Bülteni/ Haber Merkezi

Çin işgali altında tuttuğu Doğu Türkistan’da yeni hedefini belirledi; Uygur çocuklara eğitim veren kuran kursları. Çin resmi basını Doğu Türkistan’ın en önemli şehri Urumçu’de 26 gizli kuran kursunun hedef alındığını ve 35 kişinin tutuklandığını duyurdu Çin resmi basın, yasadışı olduğu iddia edilen dini eğitim merkezlerinden “190 çocuğun kurtarıldığını” yazdı.

Doğu Türkistan’da ‘yasa dışı olarak dini eğitim’ yapıldığı öne sürülen kuran kurslarını basan işgalci Çin polisi, kurs yöneticilerini gözaltına alırken, 190 çocuğu da kurtardığını iddia etti.Tutuklananların sayısının en az 35 olduğu belirtiliyor. Kentin 26 noktasındaki kuran kurslarını hedef alan operasyonlarda, çocukların akıbeti hakkında ise bilgi verilmedi.

Bölgede son yıllarda meydana gelen birçok olay, Çin hükümeti tarafından “radikal ve bölücü gruplarla” ilişkilendiriliyor. Ancak merkezi ve yerel yönetim bu olaylardaki tutuklama, gözaltı ve operasyonlara ilişkin ayrıntılı bilgi vermiyor.

Çin işgali altında tuttuğu Doğu Türkistan’da, devlet memurlarına Ramazan ayında oruç tutmayı dahi yasaklarken, her türlü dini eğitimi de engelliyor.

 

Doğu Türkistan’da kuran kurslarına ‘operasyon’. yapan Çin yönetimi dini eğitimi hedef tahtasına koydu. Çin basını Urumçu’de 26 gizli kuran kursunun hedef alındığını ve 35 kişinin tutuklandığını duyurdu

Çin işgali altında tuttuğu Doğu Türkistan’da yeni hedefini belirledi; Uygur çocuklara eğitim veren kuran kursları. Çin resmi basını Doğu Türkistan’ın en önemli şehri Urumçu’de 26 gizli kuran kursunun hedef alındığını ve 35 kişinin tutuklandığını duyurdu Çin resmi basın, yasadışı olduğu iddia edilen dini eğitim merkezlerinden “190 çocuğun kurtarıldığını” yazdı.

Doğu Türkistan’da ‘yasa dışı olarak dini eğitim’ yapıldığı öne sürülen kuran kurslarını basan işgalci Çin polisi, kurs yöneticilerini gözaltına alırken, 190 çocuğu da kurtardığını iddia etti.Tutuklananların sayısının en az 35 olduğu belirtiliyor. Kentin 26 noktasındaki kuran kurslarını hedef alan operasyonlarda, çocukların akıbeti hakkında ise bilgi verilmedi.

Bölgede son yıllarda meydana gelen birçok olay, Çin hükümeti tarafından “radikal ve bölücü gruplarla” ilişkilendiriliyor. Ancak merkezi ve yerel yönetim bu olaylardaki tutuklama, gözaltı ve operasyonlara ilişkin ayrıntılı bilgi vermiyor.

Çin işgali altında tuttuğu Doğu Türkistan’da, devlet memurlarına Ramazan ayında oruç tutmayı dahi yasaklarken, her türlü dini eğitimi de engelliyor.

Dünya Bülteni

 

Devami