Kategori: Kazakistan

Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi (ADPŞ) Kazakistan’a benzin ihraç etmeyeceğini, önceliğinin iç piyasanın ihtiyaçlarını karşılamak olduğunu açıkladı.

ADPŞ yetkililerinin Report.az ajansına yaptığı açıklamada “Kazak tarafı böyle bir teklif gönderdi. Ancak Azerbaycan sadece iç piyasadan artan benzin fazlasını ihraç ediyor. Bugün için talep fazlası bir durum yok, üretilen tüm benzini Azerbaycan kullanıyor” denildi.

“Kafkasya Bülteni” ajansı daha önce Kazakistan’ın Azeri benzinini satın almak için anlaştığını haber yapmıştı. Kazakistan Enerji Bakan Yardımcısı Uzakbai Karabalin Ulusal Petrol Şirketi olan “KazMunaiGas”ın ülkede yakıt sorununu çözmek için Azerbaycan ve Türkmenistan’dan benzin ithal etmek istediğini söylemişti.

Azerbaycan’ın açıklaması üzerine Kazakistan’ın başka Pazar arayışına girdiği belirtiliyor.

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev Dubai’de devam eden Dünya İslam Ekonomik Forumu (İEF) katıldı ve hükümetinin İslam dünyasının güçlenmesine destek vermeye devam edeceğini açıkladı.

Konusu “Büyüme için inovasyon işbirliği” olan toplantıda bir konuşma yapan Nazarbayev Dünya İslam Ekonomik Forumu günümüzde özel öneme sahip olduğunu bildirdi.

Nazarbayev, “Biz üçüncü sanayi devriminin eşiğinde duruyoruz. İslam İşbirliği Teşkilatı üyeleri küresel enerji kaynaklarının yüzde 70’ini kontrol ediyor ve mineral hammadde kaynaklarının yüzde 40’ını ihraç ediyor.

Nazarbayev İslam dünyasının küresel zorluklar ve düşmanlıklara karşı güçlü bir işbirliği ve gerekli girişimlerde bulunması gerektiğini da söyledi.

Nazarbayev, “İslam dünyası bugün nüfus artışı, yoksulluk, doğal kaynakların kademeli tükenmesi, çevresel bozulma gibi ciddi sorunlar ile karşı karşıyadır.” ifadelerini kullandı.

Kazakistan’ın İİT dönem başkanlığı sırasında İslam dünyasının 21. yüzyılda vakıf olarak modernleşme ve reform amaçlayan Astana Deklarasyonu kabul edildi. Nazarbayev, “Bundan sonra da Kazakistan İslam dünyasının gelişmesi ve daha da güçlenmesi için güçlü bir destekçisi olmaya devam edecektir.” dedi.

Dünya Bülteni

Kazakistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Askar Musinov, Senatoda yaptığı konuşmada Rusya’da Kazakistan’dan yaklaşık 20 bin öğrencinin eğitim gördüğünü açıkladı.

Kazakistan Senatosu Uluslararası Savunma ve Güvenlik Komitesi “Kazakistan Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu arasında yirmi birinci yüzyılda iyi komşuluk ve ittifak Anlaşması” kanun tasarısını görüştü.

Toplantıda bir konuşma yapan Dışişleri Bakan Yardımcısı Musinov Kazak öğrencilerin niçin Rusya Üniversitelerinde okumayı tercih ettikleri konusunda u ifadeleri kullandı:

“Yaklaşık 20 bin talebemiz Rusya’da eğitim alıyor. Bu öğrencilerin büyük bir kısmı Moskova ve St. Petersburg’daki üniversitelerde okuyor.

Bunun birkaç nedeni var ama en önemlisi, Rusya Üniversitelerinin bazılarının dünyaca meşhur olması. Bunların eğitim düzeyi çok yüksek olduğu herkes tarafından itiraf ediliyor. Biz özel olarak talebelerimizi Rusya’ya göndermiyoruz. Orada okumak isteyenler kendi tercihlerini yapıyorlar.”

Dünya Bülteni

Kazakistan Dini İdaresi Konseyi, ülke başmüftüsü Yerjan Haci Malgajiulu başkanlığında bir toplantı yaparak, kurumun idare merkezini Almatı’dan yeni başkent Astana’ya taşınması konusunda karar aldı.

Dini idarenin Astana’ya taşınacağı haberi ülkenin resmi haber ajansı Kazinform tarafından duyuruldu. Haberde Kazakistan Başmüftüsünün şu sözlerine de yer verildi:

“Dini idaremizin yakın gelecekte Astana’ya taşınması bizim için önemli bir adımdır. Astana Kazakistan’ın yeni başkentidir ve biz orada çalışmalarımızı daha fazla yoğunlaştıracağız. Böyle tarihi bir adım bize daha çok sorumluluk yüklemektedir. Dini idare için yeni merkez inşaatı henüz tamamlanmadı. Şimdilik geçici bir yer kiralamaları talimatını verdim.”

Kazakistan’ın kuzeyinde yer alan Astana, bağımsızlıktan sonra başkent olarak seçilmişti. Bunun ana nedenlerinden biri kuzeyde Rus asıllı vatandaşların çoğunluğu oluşturması idi. Astana başkent olduktan sonra kuzeyde de Kazak dili ve halkının kültürel değerlerine geniş yer verilmeye başlandı.

Sovyetler zamanında Kazakistan’da sayılı olan mescit ve camilerin sayısı günümüzde 2 bin 500’ü aşmış durumda. Kazak halkı arasında da İslam’a dönenlerin sayısı gittikçe artıyor. Son tahminlere göre Kazakların yüzde 30-35’i beş vakit namaz kılan dindarlardan oluşuyor.

Dünya Bülteni

Kazakistan’da kentlere yapılan göçler sebebiyle köy nüfusu her geçen gün daha da azalıyor.

Kazaklar köy ve kasabaları terk ederek ülkenin başta Astana ve Almatı olmak üzere büyük şehirlerine göç ediyor. Son istatistiki bilgiler Kazakistan’da şehir nüfusunun kırsal nüfusu geçmeye başladığını gösteriyor. Bazı köylerde nüfusun azalması üzerine okulların kapatıldığı belirtiliyor.

Kazakistan’da şehirlere yapılan göçler ülke meclisinin de gündeminde. Yapılan açıklamalara göre son dönemlerde Kuzey Kazakistan ilinden 100 bin, Kostanay ilinden 35 bin, Doğu Kazakistan ilinden 60 bin kişi şehirlere taşındı. Milletvekillerine göre göçün bu hızla devam etmesi halinde gelecekte Kazakistan haritasından birçok köy ve kasaba silinecek.

Kazakistan Milli Meclisi milletvekili Nurtai Sabilyanov konu hakkında şöyle diyor:

“Son beş yılda boyunca Doğu Kazakistan ilimizde 70’ten fazla okul kapatıldı. Bu yaklaşık 70 yerleşim biriminin yok olduğunu gösteriyor. Bu nedenle hükümetimiz köy ve küçük kentlerde yaşamak isteyenlere sahip çıkmalıdır.”

Dünya Bülteni

Kazakistan’da Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in adını taşıyan üstün zekalı öğrenciler için açılan okula başörtülü öğrencilerin kabul edilmemesi tepkilere neden oluyor.

Nazarbayev Üstün Zekalılar Okulu, verdiği eğitimin kalitesi dolayısıyla birçok ailenin çocukları için ilk düşündüğü okulların başında geliyor. Ancak bu sene okula başörtüsü ile gelen 15 yaşındaki Ayzera İşngızbaeva okulunda kötü bir sürpriz ile karşılaştı. Okul müdürü Bagdan Kayırjanov başörtülü öğrenciyi önce eğitim yılı başlama törenine, sonra ise sınıfa almak istemedi.

Kızlarının okula alınmamasından dolayı şoke olan anne Janar Tamaşeva ve baba Aset İmanbaev polise başvurdu ve okul idaresini şikayet etti. Anne baba, idarecilerin öğrencileri kökeni, cinsiyeti, ırkı, dini ve inancı dolayısıyla ötekileştirerek eğitim hakkından mahrum ettiğini belirtti.

Ayzera’nın annesi şöyle konuştu:

“Biz ailece dini değerlerimize uygun olarak yaşamaya gayret ediyoruz. Çocuklarımızı da güzel ahlaklı olarak yetiştirmeye çalışıyoruz. Kızımız Ayzera çok başarılı bir öğrencidir. Ancak o şimdi 15 yaşında, İslam dini kurallarına göre başörtüsü takmak durumunda. Okul idaresine kızımızın bu sene okula tesettürlü olarak devam edeceğini söylemiştik. Ancak müdür Bagdan Kayırjanov kendi bildiğini yapıyor.”

Okul müdürü Bagdan Kayırjanov gazetecilere yaşananları yorumlamak istemedi ve her şey ortada olmasına rağmen “olay araştırılacak” demekle yetindi.

Semey şehri Eğitim Müdürü Yardımcısı Nataliya Fesenko ise Cumhurbaşkanı Nazarbayev adını taşıyan okulların özel statüsü olduğunu ve okul yönetiminin direkt olarak kendilerine bağlı olmadıklarını söyledi.

Dünya Bülteni

Rusya’nın Kırım ve Ukrayna bölgelerindeki nüfusunu kullanarak iç karışıklığı teşvik etmesi, Kazakistan’daki endişeleri artırıyor. Rusya son olarak Mart ayında Kırım’ı ilhak etmişti.

Bağımsızlığını kazandığı 1991 yılından beri tekrar Rus işgaline uğrama endişesi taşıyan Kazakistan’ın Devlet Başkanı Nursultan Nazarbayev yaşanan gelişmelerle ilgili bir açıklama yaptı.

Kazakistan’ın başkenti 13 yıl önce güvenlik amacıyla Almatı’dan Astana’ya taşınmıştı. Almatı, Rusların sınır kalesi olarak kurduğu bir şehir. Burada Rus nüfusun ağırlıklı olması, Kazak yönetimi tarafından bir tehlike olarak algılanıyor.

Kazakistan Devlet Başkanı Nazabayev yaptığı açıklamada, ülkesinin çıkarları ihlal edilirse ve Kazakistan’ın bağımsızlığını tehlikeye sokan bir durum ortaya çıkarsa Avrasya Ekonomi Birliği’nden çekileceklerini açıkladı.

Nazarbayev, “Sözleşmede belirtilen kararlara uyulmazsa, Kazakistan Avrasya Ekonomi Birliği’nden çekilecektir. Daha önce belirttim ve tekrar söylüyorum, Kazakistan, bağımsızlığını tehdit eden bir örgütle işbirliği içinde olmayacaktır. Bizim bağımsızlığımız, dedelerimizin kanlarıyla kazanılmış önemli bir hazinedir. Onu korumak için elimizden geleni yapacağız” şeklinde konuştu.

Avrasya Ekonomi Birliği’nde Kazakistan’a karışı ayrımcı bir tutum takınıldığını söyleyen Nazarbayev, “Rusya ve Belarus’un diğer üyelerin onayını almadan karar vermesinin, işbirliği olmadığını ve buna karşı konuşmaya hakkı olduğunu” vurguladı.

Rusya, Avrasya Ekonomi Birliği çerçevesinde, Kazakistan, Belarus, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan devletleriyle ekonomik işbirliği yürütüyor.

Dünya Bülteni