Kazakistan – Kırgızistan sınırında çatışma

Kazakistan askerleri ile Kırgızlar arasında sınır bölgesinde çatışma çıktı

Kazakistan – Kırgızistan sınırında silahlı çatışma yaşandı.

Kazakistan Milli Güvenlik Teşkilatı’ndan yapılan açıklamaya göre Kazak askerinin dur ihtarına uymayan Kırgızlara uyarı ateşi açıldı. Kırgızlar, uyarı ateşine av silahları ile ateş ederek karşılık verdi.

Çatışmada ölen ya da yaralanan olmazken olaydan sonra iki Kırgız vatandaşının tutuklandığı bildirildi.

9 Ağustos’ta da Kırgızistan ve Tacikistan sınırında silahlı çatışma çıkmış ve bir Kırgız vatandaşı hayatını kaybetmişti.

Sovyetler Birliği’nden bağımsız olan Orta Asya Cumhuriyetleri arasında sınırların belirsizliği ve korunması en büyük sorunlardan biri. Kırgız-Tacik ve Tacik-Özbek sınırlarında sık sık silahlı çatışmalar yaşanıyor. Halk için ise bu sınırları geçmek neredeyse imkansız hal aldı.

Dünya Bülteni

Devami

Rusya’dan Kırgızistan’a ‘Avrasya Birliği’ yardımı

Rusya, Kırgızistan ekonomisinin Avrasya Birliği’ne hazır hale gelmesi için 500 milyon dolar yardım sözü verdi

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ülkesinin Kırgızistan’a ekonomisini Avrasya Ekonomik Birliği standartlarına hazırlamak için 500 milyon dolar yardım edeceğini bildirdi.

Lavrov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Kırgızistan lideri Almazbek Atambayev arasındaki görüşme sonrasında gazetecilere verdiği demeçte “Kırgız ekonomisini hızla geliştirmek ve Avrasya entegrasyon süreci ile uyumlu hale getirmek için gereken anlaşmalar imzalandı. Bizim yardım olarak vereceğimiz 500 milyon dolar Kırgız ekonomisinin Avrasya Ekonomik Birliği entegrasyon sürecine mümkün kadar kolay girmesine katkı sağlayacaktır”, dedi.

2014 yılı içerisinde sayca dördüncü Putin Atambayev görüşmesi gerçekleşmiş oldu. 2013 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacmi yüzde 17 oranında artış göstererek 2.14 milyar dolara ulaştı.

Lavrov, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü (KGAÖ) çerçevesinde iki ülke arasında askeri-teknik işbirliği alanında gerçekleştirilecek eylem planlarının onaylandığını da belirtti.

Ayrıca Rus bakan iki liderin enerji sektöründe önemli projelerin uygulanması konusunda anlaştıklarını ve bu anlaşmanın Kambarata ve Yukarı Narın hidroelektrik istasyonlarının kullanmasını kapsadığını söyledi.

29 Mayıs’ta Astana’da Avrasya Ekonomik Konseyi toplantısında Vladimir Putin ve Almazbek Atambayev 1 milyar dolarlık sermaye öngören Kırgız-Rus Kalkınma Fonu kurulması konusunda anlaşma imzalamıştı.

Kırgızistan yönetimi Rusya’ya ihracatı artırmak maksadıyla aylar öncesinde girişimlerde bulunmağa başladı. Kırgızistan ekonomi bakan yardımcısı Danil İbrayev Avrasya Komisyonundan resmi talepte bulunduklarını bildirdi. Talebin kabul edillmesi durumunda Kırgizstan özel labaratuvar belgesine gerek kalmadan Rusya’ya et ihraç edebilecek.

Bunun yanı sıra Kırgızistan tarım bakanı temsilcisi Jumabek Akılbekov Novosibirsk ve Yekaterinburg gibi Rusya şehirlerine yıllık 200 ton sebze satabilmek için girişimlerin devam ettiğini bildirdi.

Dünya Bülteni

Devami

Atambayev’den Nazarbayev ve Kerimov’a rest

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev, bir basın açıklaması yaparak Özbekistan ve Kazakistan Cumhurbaşkanlarına rest çekti. Atambayev, Ben Kerimov ve Nazarbaev’in önünde diz çökmem dedi

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev başken Bişkek’teki makamında medya patronları Kubat Otorbaev Sultan Cumagulov, Venüs Cumataeva Sultan Kanazarov’u yanına alarak bir açıklama yaptı. “AKU press” ve “K-News” haber ajansları başkanlarının katılımı ile düzenlenen basın toplantısında, Atambayev iç siyaset ve bölgesel politikalarla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Atambayev, sorun yaşadığı komşuları Kazakistan ve Özbekistan cumhurbaşkanları Nursultan Nazarbayev ve İslam Kerimov’a rest çekti ve onlara karşı diz çökmeyeceğini söyledi.

Atambayev Özbekistan’ın ülkesine doğal gaz akışını kestiğini, Kazakistan’ın ise benzin yolunu tıkadığını söyledi. Atambayev bu yollarla Kazakistan ve Özbekistan’ın kendisine diz çöktüremeyeceğini söyledi.

Basın toplantısında oldukça sinirli olduğu gözlenen Almazbek Atambayev “Benden önceki Cumhurbaşkanları Akaev ve Bakiev Özbekistan lideri İslam Kerimov ve Kazakistan lideri Nursultan Nazarbayev’in önünde diz çökerek sorunlarımızı çözmeye çalışıyorlardı. Ancak ben onların önünde diz çökmeyeceğim. Kerimov en fazla iki sene sonra…Ondan sonra biz bu komşularımızla eşit şartlarda konuşacağız ve sınır sorunlarını çözeceğiz” dedi.

Orta Asya ülkeleri arasında su, doğal gaz ve sınır sorunları son zamanlarda giderek büyümeye başladı. Bölge ülkelerinin liderleri bu sorunların çözülememesinde sürekli olarak bir birlerini suçluyorlar.

Dünya Bülteni

Devami

Kırgızistan eski Cumhurbaşkanı Bakiyev’e müebbet

Kırgızistan’da 4 yıl önceki halk ayaklanması sırasındaki ölüm ve yaralanmalardan sorumlu tutulan devrik Devlet Başkanı Bakiyev müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Kırgızistan’da 7 Nisan 2010’daki halk ayaklanması sırasındaki ölüm ve yaralanmalardan sorumlu tutulan devrik Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev ve dönemin başbakanı Daniyar Üsenov, gıyaplarında müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Başkent Bişkek’teki bir askeri yerleşkede Damir Onolbekov’un başkanlığında yaklaşık 4 yıl süren ve Kırgız yargı tarihine “en uzun ve en gergin” dava olarak geçen 7 Nisan davasında mahkeme kararını açıkladı.

Mahkeme, gıyaben yargılanan devrik Devlet Başkanı Kurmanbek Bakiyev, eski Başbakan Daniyar Üsenov ile eski Devlet Koruma Müdürü olan Bakiyev’in kardeşi Janibek Bakiyev’i, Devlet Başkanlığı Sarayı önündeki meydanda göstericilere ateş etme emrini vermekten suçlu bularak 3 sanığa müebbet hapis cezası verdi.

Kara para aklama ve görevi terk etmekle suçlanan Milli Güvenlik Devlet Komitesi eski Başkan Yardımcısı ve devrik lider Bakiyev’in oğlu Marat Bakiyev, eski Cumhurbaşkanlığı Sekreteryası Müdürü Oksana Malevannaya ve eski Başsavcı Elmurza Satıbaldiyev hakkında görevini kötüye kullanmaktan 10’ar yıl ağır hapis cezası veren mahkeme, görevini kötüye kullanma ile cinayet ve cinayete teşebbüs suçlarından tutuklu yargılanan eski Milli Güvenlik Devlet Komitesi (GKNB)Başkanı Murat Sutalinov’u 20 yıl hapis, eski Devlet Koruma Müdür yardımcıları Nurlan Temirbayev ile Daniyar Dunganov’u 25’er yıl ağır hapis, GKNB’nın bünyesindeki “Alfa” Özel Hareket Timi eski Müdürü Almaz Djoldoşaliyev’u ise 6 yıl hapis cezasına çarptırdı.

Kararda, hakkında cezaevine konma kararı bulunanların tümünün sahip oldukları mal varlıklarına el konulacağı da belirtildi.

Öte yandan göstericilere ateş etmekle suçlanarak tutuklu yargılanan GKNB bünyesindeki Alfa ve Arstan adlı keskin nişancı özel hareket timi personelinden oluşan 15 sanık için ise beraat kararı verildi.

Halk ayaklanması sırasında ölen ve yaralananların yakınlarının hazır bulunduğu duruşma salonunda Mahkeme Başkanı Onolbekov, Kurmanbek Bakiyev, kardeşi Janibek Bakiyev, eski Başbakan Üsenov, Bakiyev’in oğlu Marat Makiyev, eski Sekreterya Müdürü Oksana Malevannaya, Arstan Özel Hareket Timi eski Müdürü Esenbay Bayışuulu hakında tutuklama kararı bulunduğunu açıkladı. Kararın okunmasıyla duruşma salonundaki sanıklar kelepçelenerek cezaevine gönderildi.

2010’DAKİ HALK AYAKLANMASI

Akraba ve yakınlarını kayırma, devlete ait kurumların iktidara yakın isimler tarafından özelleştirilmesi gibi birçok sosyal ve ekonomik sebepten dolayı 7 Nisan 2010’da ayaklanan halk, ülkeyi 5 yıl yöneten Kurmanbek Bakiyev’i devirmişti. Devlet Başkanlığı binası önündeki Ala-too Meydanı’nda güvenlik görevlileri ile göstericiler arasında yaklaşık 12 saat süren çatışmada 1 polis ve yaklaşık 100 gösterici hayatını kaybetmişti.

Kurmanbek Bakiyev şu an Belarus’ta, Üsenov ise Kazakistan’da bulunuyor. Kırgızistan Başsavcılığı, bu kişilerin iadesini defalarca talep etmesine rağmen iade talebi geri çevrilmişti.

KIRGIZ CUMHURBAŞKANI ATAMBAYEV AÇIKLAMA YAPTI

Bu arada, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, 7 Nisan davası kararıyla ilgili açıklama yaptı. Hafta başından beri izinde bulunan Atambayev, Cumhurbaşkanlığı Basın Merkezi aracılığıyla yaptığı açıklamada, “Nihayet, 7 Nisan 2010 tarihine kadar ülkeyi yöneten kanlı rejimin eylemleri mahkeme tarafından değerlendirildi” dedi.

Ala-too Meydanı’nda göstericilerin ateş açılarak öldürülmesinde asıl sorumluların cezalandırılması taraftarı olduğunu belirten Cumhurbaşkanı, “Bakiyev rejiminin toplu kıyımı tüm Kırgızistan vatandaşları için ağır ve büyük bir trajedidir. Bu trajedi, yüreklerde ağır yaralar açmıştır. Şimdiden görünüyorki mahkeme kararı tartışılmaya başlanacak. Ancak mahkeme, karar çıkarmakla büyük iş gerçekleştirdi” diye konuştu.

Dünya Bülteni

Devami

Yabancılar Kırgızistan’dan evlatlık alabilecek

ABD, İsveç ve Almanya’dan dokuz kuruluş, Kırgızistan’dan evlatlık çocuk almak için akreditasyon aldı

Kırgızistan Aile ve Çocuk Bakanlığı, ABD, İsveç ve Almanya’dan başvuran 9 kuruluşa evlat edinme hakkı tanıdı.

Bakanlık yetkilisi Marina Japarkulova konu ile ilgili ülke medyasına yaptığı açıklamada 17 uluslararası evlat edinme kuruluşunun kendilerine başvuru yaptığını belirterek yapılan inceleme sonucunda bunların 9’una akreditasyon verildiğini söyledi.

Akredite edilen kuruluşlardan 7’si ABD, 1’i İsveç, biri de Almanya’dan… ABD’den 4, İspanya’dan ise bir kuruluşa akreditasyon verilmedi. Finlandiya ve Hollanda’dan gelen talepler ise değerlendiriliyor.

Kırgızistan’da yabancı devletlerden gelen kuruluşlara verilecek çocuklar mahkemeler tarafından belirlenecek. Şu anda 12 çocuğun evlatlık verilmesi konusundaki dilekçeler değerlendiriliyor.

Batıda özellikle ekonomik olarak zor durumdaki ülkelerden evlat alıp Hristiyan olarak yetiştirme geleneği oldukça yaygın. Ailelere evlatlık çocuk vermek için STK’lar da kuruluyor ve ülkelerle aileler arasında bu STK’lar aracılık yapıyor.

Dünya Bülteni

Devami

Kırgızistan Özbek şirketlerini kapatıyor

Kırgızistan’ın güneyinde 2010’dan bu yana süren Özbek – Kırgız gerginliği sürüyor. Bölgedeki 53 Özbek şirketi kapatıldı

Kırgızistan’ın güneyinde 2010’da Kırgız – Özbek çatışmalarının ardından Özbeklere karşı ayrımcılık vakalarının her geçen gün artarak devam ettiği ifade ediliyor.

Orta Asya İnsan Hakları Derneği Başkanı Nadejda Atayeva, dernek tarafından yapılan bir raporu açıkladı. Rapora göre 9 Haziran 2014’te Kırgızistan Çevreyi Koruma Devlet Müfettişliği ülkenin güneyinde 53 küçük işletme tesislerini kapatma kararı verdi. Bu şirketlerin tümünün Özbeklere ait olduğu ve 2010 trajik olaylardan önce de faaliyet gösterdiği açıklandı. Şirketlerin vergilerini düzenleyen firmalar arasında yer alması dikkat çekti. Rapora göre kapatılan şirketler yüzlerce kişiye iş imkanı sağlıyordu.

Atayeva’ya göre Özbeklere ait iş yerlerinin kapatılması 2010 yılı Haziran ayında etnik çatışmalardan etkilenen Oş kentinin ana planlanmasını değiştirme bahanesiyle yapılyor. 2010 olaylarında Özbeklere ait yaklaşık 2 bin ev, 500’e yakın sosyal tesis ve yaklaşık 300 küçük işletme zarar görmüştü.

Özbeklere ait şirketlerin kapanmasındaki yeni dalgalar Kırgızistan güneyine Özbek gazı akışının durdurulması ile bağlı olduğunu düşünenler de varr. Bu bölge 14 Nisan 2014’ten bu yana doğalgaz alamıyor ve Kırgız yetkililer Özbek tarafından konu ile ilgili net bir cevap elde alamadı. Kırgızistan’da yaşayan Özbek girişimciler üzerindeki baskının nedeninin arkasında doğalgaz yasağının olabileceği ifade ediliyor.

Ancak Atayeva, “Kendi halkının haklarını göz ardı eden Özbekistan hükümetinin başka bir ülkenin vatandaşlarının haklarını savunmayı hiç mi hiç istemez” diyerek bu görüşe karşı çıkıyor.

Dünya Bülteni

 

Devami

İşkence, Orta Asya’daki en yaygın uygulama

İnsan hakları kuruluşları dünyada işkencenin en yaygın olduğu bölgelerden birinin Orta Asya devletleri olduklarını belirterek bölge ülkelerden bu konuda duyarlı olmalarını istedi

Tacikistan’da işkenceyle mücadele alanında faaliyet gösteren karşı insan hakları örgütleri tarafından oluşturulan koalisyon, Orta Asya’daki beş bağımsız devletin hükumetlerine çağrıda bulunarak, bir insanlık suçu olan işkenceyi tümden kınamalarını ve bu kınamalarını eylemleri ile kanıtlamalarını talep etti.

Bütün Orta Asya devletlerinin ‘İşkenceye Karşı Sözleşmeyi imzalamaları ve bu konuda daha ileri adımlar atarak yasa değişiklikleri yapmalarına rağmen Orta Asya’da işkencenin sürekli gündemde olduğu belirtilen açıklamada devletlerin bu konuda duyarlı olması istendi. Çağrıda işkence yapanların cezalandırılmadığı belirtilerek duyarlılık istendi.

İnsan hakları savunucuları BM Genel Kurulunun Aralık 1997’de 26 Haziranı dünya çapında işkence mağdurlarını destekleme günü olarak ilan ettiğini hatırlattı ve yetkililerden işkenceye karşı kararlı eylemler yapmalarını istedi.

 

Devami

Kırgızistan – Özbekistan arasında gaz krizi büyüyor

 

Kırgızistan - Özbekistan arasında gaz krizi büyüyor

Kırgızistan lideri Atambayev, Özbekistan’dan gaz istemeyeceklerini, Gazprom’un sorunlarını çözeceklerini söyledi

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Almazbek Atambayev, Özbekistan’ın doğal gaz için çok ağır şartlar sunduğunu belirterek yere diz çökerek onlardan gaz istemeyeceklerini söyledi.

Ülkenin güneyindeki Oş şehrini ziyaret eden Atambayev, Özbekistan’ın doğalgaz için “Türkmenistan-Kırgızistan-Çin” hattına katılmalarını istediğini belirterek bunu kabul etmelerinin mümkün olmadığını kaydetti.

Atambayev, “Kırgızistan komşularından diz çökerek gaz istemeyecektir. Ben Rus şirketi Gazprom’dan bu krizi çözmesini istedim. Onlar Kazakistan’ın Talas bölgesinden memleketimizin güneyine yeni doğalgaz hattı inşaatına başlayacaklar” dedi.

Sovyetler dağıldıktan sonra Özbekistan ve Kırgızistan arasındaki ilişkilerde devamlı olarak sorunlar yaşaniyor. 2010 yılında Kırgızistan’ın güneyinde yaşanan çatışmalarda her iki taraftan binlerce kişi öldürülmüştü.

Dünya Bülteni

Devami

Gazprom, Kırgız – Özbek gaz krizi için devrede

Gazprom, Özbekistan ve Kırgızistan arasındaki doğalgaz ihtilafının çözümü için özbekistan’a gitti

Rusya Gazprom doğalgaz şirketi temsilcileri, Kırgızistan’n güneyindeki Oş şehrine doğalgaz tedariki için görüşmelerde bulunmak üzere Özbekistan’a gitti.

Kırgızistan’ın Oş şehri Dağalgaz Sorumlusu Memetkalik Akmatov, Gazprom’un ihracat ve dış ilişkilerden sorumlu Başkan Yardımcısı Alexandr Medvedev’in başkanlığındaki heyetle Özbekistan’da görüşmeler yapıldığını açıkladı.

Oş şehrine iki aydır doğalgaz verilemiyor. Akmatov, halkın bu sebeple büyük bir sıkıntı içerisinde olduğunu belirterek “Buna rağmen bugüne kadar herhangi bir taşkınlık olmadı, halk bizden müzakereleri bir an önce sonuçlandırmamızı istiyor” dedi.

Müzakerelerin sonucu ve sorunun ne zaman çözüleceği ile ilgili bilgi verilmedi. Özbekistan’ın Uztransgaz şirketi bu yılın 14 Nisan günü Güney Kırgızistan’a gaz akışını durdurdu. 10 Nisan’da Gazprom KyrgyzGas’ı devraldı. Özbek tarafı bunun üzerine gaz tedariki konusunda eski anlaşmaları geçersiz saydı.

Kırgız tarafı da buna karşılık Toktogul barajında su yetersizliğini bahane ederek, Özbekistan’a su akışını kesmeyi teklif etti. Kırgızistan Başbakan Birinci Yardımcısı Tayirbek Sarpashev, bunun mümkün olmadığını söylese de 9 Haziran’da Kırgız hükümetinin Özbekistan’a su götüren kanalı kapattığı haber edilmişti.

Dünya Bülteni

Devami

Manas Üssü için Türkiye ile Kırgızistan anlaştı

Manas Üssü için Türkiye ile Kırgızistan anlaştı

ABD’den alınan Manas Havaalanı için Türkiye ile sivil havacılık ile ilgili anlaşma imzalandığı bildirildi

Kırgızistan’ın Manas Uluslararası Havaalanı yöneticileri Türkiye sivil hava taşımacılığı birimi ile görüşmeler yaptı. Kırgız Havaalanı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı İlim Karıpbekov görüşmeler sonucunda karşılıklı işbirliğinin yapılması konusunda anlaşma imzalandını açıkladı.

Yapılan anlaşmaya rağmen bölge uzmanları Manas’ın geleceğinin hala belirsiz olduğuna dair görüş belirtti.

Daha önce Manas’ın “Rosneft” tarafından kiralanacağına dair iddialar gündeme taşınmıştı. Ancak bölgedeki gösteri dalgasının genişlemesi ve hükümet krizinin yaşanması sonucunda Rosneft yetkilileri geri adım attı. ABD’nin Manas’tan çıkarılmasından sonra mali kaynak arama girişimleri devam etmişti.

Kırgızistan Devlet Başkanı Almazbek Atambayev de Rosneft ile muhtemel işbirliği girişimini desteklediğini açıklamıştı. Atambeyev bu konuda şu ifadeleri kullanmıştı:

“Manas havaalanın bundan sonra da varlığını devam ettirebilmesi ve gelişmesi için düşük fiyata yakıt bulunmalı. Manas havaalanının elde ettiği yakıtın Alma-ata, Astana, Taşkent, Duşanbe’den uçuş olması durumunda büyük bir hızla gelişebilir.”

Kırgız devlet başkanı ucuz yakıtın ise sadece Rosneft şirketi tarafından verilebileceğini öne sürmüştü.

http://www.dunyabulteni.net/

Devami