Kategori: O’zbekistan

Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov 2014 yıl Ramazan bayramı kutlamaları hakkında bir genelge yayınlayarak yalnızca bayramın birinci günü tatil olduğunu açıkladı.

Genelgeye göre Özbekistan Dini İdaresinin Ramazan bayramı 28 Temmuz Pazartesi gününe rastlaması hakkındaki teklifi onaylanarak, bugün bayram ve tatil günü olarak ilan edildi.

Cumhurbaşkanı genelgesi ile Özbekistan’ın bütün vilayetlerinde ve işyerlerinde 28 Temmuz bayram tatili sayılacak. Genelgede Devlet dini İdaresi, Cumhuriyet “Nurani”, “Mahalle” sosyal dayanışma hareketleri ve “Kamolat” gençler teşkilatı Ramazan bayramını Özbek halkının milli değerlerine uygun olarak büyük organizasyonlarla kutlayacağı bildirildi.

Özbekistan’ın güneyinde üçü kadın altı kişi Pakistan’da faaliyet gösteren Özbekistan İslami Hareket (ÖİH) üyesi olduğu iddiasıyla tutuklandı. Tutuklananların suçsuz olduğu ve işkence altında itirafa zorlandıkları, Pakistan’ın haritadaki yerini bile bilmedikleri ifade ediliyor.

BBC Özbek serisinin haberine göre Özbekistan’ın güney illerinden biri olan Kaşkaderya’da Özbekistan İslami Hareketi (ÖİH) üyeliğinde suçlanan 6 kişi 9 yıldan 15 yıla kadar hapis cezasına çarptırıldı. Hapse atılanlardan 3üçü ise kadın.

Ülkedeki insan hakları savunucularından Abdurrahman Taşanov’un BBC’ye bildirdiğine göre hapis cezası alan 6 kişi “Terör suçu işlemek”, Anayasal düzeni yıkmaya çalışmak ve aşırı dini gruplar oluşturmak suçlarından cezalandırıldı.

Abdurrahman Taşanov hapis cezası alanların suçu olmadığını savunarak şunları söyledi:

“Cezalandırılanlar sade vatandaşlardır. Onlar ÖİH nedir, Pakistan nerededir, bunları bilmeyecek kadar suçsuz insanlardır. Ancak son zamanlarda bizde Müslüman vatandaşları böyle saçma sapan suçlamalarla hapse atma vakaları çoğalmaktadır. Mahkeme onları laik düzeni yıkmakla suçladı. Ama bu suç hangi amellerde görüldü, suçlananlar bunun için ne yaptılar, bunları kimse bilmiyor. Yani, mahkeme hiçbir delil göstermeden bu insanları cezalandırdı.”

İnsan hakları savunucusuna göre aynı vilayette yine 70 Müslüman aynı suçlamalarla savcılık tarafından sorgulanyor. Özbekistan’da Kur’an okumak, başörtüsü takmak ve hatta iş ve evlerde seccadeler bulundurmak suç olarak kabul ediliyor. Suçlananlar ise işkence altında başka eylemlere karıştıklarına dair itirafa zorlanıyor.

Dünya Bülteni

Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te bir grup Müslüman kadın kurdukları örgüte silahlı eleman yetiştirdiği iddiasıyla ceza aldı.

Rus dilinde yayınlanan Taşkentskaya Pravda gazetesinin haberine göre Taşkent’in Yangiyul ve Çinaz ilçeleri köylerinde yaşayan Malokhat Mirzaeva, Yulduz Barakayeva, Vezira Hoşimova, Gülbahar Ruzikulova, Seyyida Otakuzieva, Hilal Valikulova, Gulçehra Togaevave ve İroda Kurbanova Özbekistan’da yasaklanan Hizbut-Tahrir İslami partisine katıldıkları ve özellikle kendilerine yakın Müslüman erkekleri bu örgüte davet ettikleri için hapis cezası aldı.

Yaşları 20-45 arasında olan kadınlar mahkemede Özbekistan anayasasını ve mevcut rejimi ortadan kaldırmak, halifelik ve şeriat devleti kurmaya çalışmakla suçlandı.

Uluslararası insan hakları örgütleri ve Özbek muhalefeti Özbekistan rejimini dindarları çeşitli sahte suçlamalarla hapse atmakla suçluyor. Bazı Müslümanların evlerine ve arabalarına silah, uyuşturucu ya da yasaklanan dini kitaplar bıraklıyor. Özbekistan’in kuzey bölgesinde bulunan Jaslık toplama kampında on binlerce Müslüman haksız olarak ceza evinde tutuluyor ve işkence görüyor.

Dünya Bülteni

Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te başörtülü bir öğrenci kütüphaneye alınmadı.

Taşkent Ali Şir Nevai Milli Kütüphanesi’ne gelen bir öğrenci başörtülü olduğu gerekçesiyle içeri alınmadı. Kütüphane yetkilileri, kamu kurumlarına başörtüsüyle girmenin yasak olduğunu açıkladı.

Kütüphanede olaya şahit olan bir okuyucu Ozodlik radyosuna yazdığı mektupla konuyu kamuoyuna duyurdu. Mektupta özetle şu ifadeler yer alıyor:

“Bugün beni çok üzen ve sinirlendiren bir olay yaşandı. Ali Şir Nevai Milli kütüphanesine gittiğimde yetkililer giriş kapısında başörtülü genç bir kızı durdurdular ve üzerini sıkıca aradılar. ‘Başörtünü çıkar yoksa buraya giremezsin’ dediler. Olay sebebiyle genç kız da çok üzüldü. Bizim milli zenginliğimiz olan bu kütüphaneden başörtülü kızlarımız neden yararlanamıyor?”

İsminin açıklanmasını istemeyen yetkililerden biri radyoya olayı şöyle yorumladı:

“Bakanlar Kurulunun güvenlik konusundaki talebi üzerine başını örtenleri Milli kütüphaneye almıyoruz. Bu yasağı biz koymadık. Güvenlik birimleri izin vermiyorlar. Biz de Bakanlar Kuruluna bağlı bir kurumuz…”

Nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Özbekistan’da toplum ve devlet hayatının bütün alanlarında katı seküler kurallar uygulanıyor. Devlet idarelerinde, kamusal alanlarda ve okullarda başörtüsü takmak, namaz kılmak, Ramazan ayında toplu iftar açmak gibi ibadetler yasaktır.

Özbekistan’da son günlerde şeker temininde büyük sıkıntı yaşanıyor. Şeker üreten en büyük fabrikanın faaliyetlerini aniden durdurması üzerine ülkenin bazı bölgelerinde şeker fiyatları üç kat arttı. Devletin sattığı daha uygun fiyatlı şeker ise karne ile veriliyor.

Fiyatların artması şeker satılan yerlerde uzun kuyrukların oluşmasına neden oluyor. Aylık ortalama geliri 150-200 dolar olan Özbek vatandaşları devlet tarafından daha ucuza satılan şekeri alabilmek için izdiham oluşturuyor.

Özbekistan’da şeker üreten fabrika faaliyetlerini aniden durdurdu. Yetkililer Taşkent’in kuzeyindeki Angren şehrinde günde bin ton şeker üreten fabrikayı devreye sokarak, sorunu halletmeyi düşünüyorlar.

Sorunu geçici olarak çözmeye çalışan Taşkent yetkilileri ise şeker satımını vatandaşların pasaportuna göre yapmaya başladı. Buna göre şeker satın almak isteyenler pasaportları ya da ikamet belgelerini göstererek önce kayıtlarını yaptırıyor, sonra belirlenen miktarda şeker satın alabiliyor.

Özbekistan’da özellikle yaz ortalarında birçok meyve çeşidi yetişiyor. Bu sebeple bu aylarda reçeller yapılıyor ve şeker ihtiyacı en üst noktaya ulaşıyor.

Dünya Bülteni

Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’un büyük kızı Gülnara Kerimova’nın ticari ortaklarından Rustam Madumarov’a 10 yıl, Gayana Avakyan’a ise 9 yıl hapis cezası verildi.

Bağımsız kaynaklarca da doğrulanan haberlere göre aynı zamanda Gülnara’nın eşi olan Rustam Madumarov adam kaçırmak suçundan ceza aldı. “Ozodlik” radyosu bu bilgileri doğrulamak için Taşkent cinayet mahkemesi, Taşkent Başsavcılığı ve başka resmi idarelere başvurdu, ancak onlar bu konuda bilgi vermekten kaçındılar.

Radyonun kaynakları Gülnara’nın yakın arkadaşlarını mahkemede savunan avukatların yargılama hakkında konuşmamak için özel bir protokole imza attıklarını söyledi.

BBC Özbek servisi de 13 Temmuzda kendi kaynaklarına dayanarak verilen cezalar hakkındaki haberleri doğruladı. BBC haberine göre mahkeme Rustam Madumarov’a verilen 10 yıllık hapis cezasını 7 yıla ve Gayana Avakyan’a verilen 9 yıllık hapis cezasını ise 6 yıla indirdi.

BBC haberinde bu iki kişinin para ve vergi kaçırmak ve başka suçlardan dolayı hapis cezası aldıkları bildirildi.

Rustam Madumarov ve Gayana Avakyan 2014 yıl Şubat ayında Gülnara Keimova’nın evinde yapılan toplantı sırasına Özbekistan güvenlik birimleri tarafından tutuklanmışlardı.

Öte yandan bugünlerde Gülnara Kerimova’nın Özbekistan’dan kaçarak Letonya’ya yerleştiği iddia edilmişti. Ancak Gülnara’nın Londra’da okuyan ve dedesi ile aynı adı taşıyan oğlu küçük İslam Kerimov bu iddiaları reddetti.

Dünya Bülteni

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te Cumhurbaşkanı İslam Kerimov ile bir araya geldi. İslam Kerimov’un görüşmede “ülkelerimiz arasındaki ilişkilerde eski hatalar tekrarlanmayacaktır ” dediği belirtildi.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun, Özbek yetkililerle iki devlet ekonomik işbirliği hem de Özbekistan’a yatırım yapan Türk işadamlarının sorunlarını görüştüğü öğrenildi.

Davutoğlu görüşmeyle ilgili olarak, “Özbekistan ve Türkiye işbirliği içinde olursa Asya istikrara kavuşur. Bu da bütün dünya için müjde olmalıdır” dedi.

Dışişleri Bakanı Davutoğlu ile Kerimov’un uluslararası alanda ortaya çıkan son gelişmeleri de görüştüler.

Özbekistan’ın 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesinden sonra onu ilk tanıyan ülke Türkiye olmuştu. Ancak 1990 yılların ikinci yarısında Taşkent ve Ankara gittikçe birbirlerinden uzaklaşmaya başladı. Buna rağmen Özbek vatandaşları Türkiye’ye vizesiz girme imkanına sahiptirler.

Bu yıl Türkiye’ye turist olarak gelen Özbeklerin sayısı 130 bini aştı. Bu sayı geçen yıl 115 bindi. Özbek muhaliflerin Türkiye’de bulunması iki devlet ilişkilerinin kötüye gitmesinde önemli faktörlerden biri olarak değerlendiriliyor.

Daha önce de Özbekistan’a yatırım yapan Türk işadamlarından onlarcasının malına ve dükkanlarına el konulmuş ve onlardan bazıları hapse atılmıştı.

Özbek muhaliflere göre İslam Kerimov güvenilir devlet adamı değil. Buna gerekçe olarak da, Özbekistan’da baskıcı rejim tarafından Anayasanın tamamen ihlal edilmesi ve memlekette bağımsızlıktan sonra özgür seçimlerin yapılmaması gösteriliyor.

Dünya Bülteni