Kategori: TÜRKİSTAN HABER

Kazak lider Nazarbayev, Türkmenistan’a gitti

Kazakistan lideri Nazabayev, resmi bir ziyaret için Türkmenistan’a gitti

Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev Türkmenistan’a resmi ziyaret için gitti.

Türkmenistan Devlet Haber Merkezine göre Kazak liderin ziyareti devamında ikili ilişkiler, ticaret, ekonomik, kültürel ve insani alanlarda işbirliğinin artırılması, bunun yanında iki taraf için önem taşıyan uluslararası siyasetin bazı konuları ele alınacak.

Kazak-Türkmen görüşmelerinin başta enerji ve ulaştırma sektörü olmak üzere çeşitli alanlarda işbirliği için güçlü bir ivme kazandıracağı bekleniyor. Bölge uzmanlarına göre ikili ilişkilerde özellikle “Kuzey-Güney” demiryolu ulaşım koridorunun önemli kısmı olan Kazakistan-Türkmenistan-İran inşaatının bitirilmesi önem kazandırıyor.

Türkmenistan Devlet Haber Merkezine göre Nazarbayev’ın ziyaretinde iki ülkenin karşılıklı çıkarları ve özel ilgi alanlarının yanında, insani, bilim ve eğitim gibi alanlarda da işbirliğinin geliştirilmesi de gündeme gelecek.

Dünya siyasetindeki son gelişmeler, kendi aralarında çeşitli sorunlar yaşamakta olan Orta Asya devletleri liderleri arasında görüşmeler trafiğini da hızlandırdı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev Türkmenistan’a gitmeden önce Özbek lider İslam Kerimov’u Astana’da ağırlamıştı.

Dünya Bülteni

Devami

HRW: ABD, Özbekistan hükümetini cezalandırmalı

HRW, ABD Özbekistan’ı insan hakları ihlalinden dolayı cezalandırmalı dedi

Uluslararası İnsan Hakları Gözlemevi (HRW) ABD’nin Özbekistan’daki insan hakları ihlallerinden dolayı, Özbekistan Devlet Başkanı İslam Kerimov yönetimini cezalandırmasını istedi.

HRW uzmanları tarafından yapılan açıklamada şöyle denildi, “ABD Başkanı Barack Obama Yönetimi 1-2 Aralık’ta Özbekistanla yapılacak ikili görüşmelerde, Özbekistan’daki insan hakları konusundaki ihlalleri gündeme getirmeli ve acilen bu durumun iyileştirmek için yaptırımlar dahil olmak üzere sert tedbirler almalıdır.”

HRW Orta Asya uzmanı Steve Swerdlow, “Kendi halkına karşı zülüm siyasetini devam ettirmekte olan Özbek hükümetinin yetkilileri gerekirse bu politikalarından dolayı kendilerine ceza uygulanacağını net olarak bilmelidir” ifadelerini kullandı .

Özbekistan-ABD arasındaki yıllık ikili istişareler iki hükümet arasındaki görüşmeler devamlı hale geldi ve bu amaçla ABD Dışişleri Bakanı Güney ve Orta Asya Yardımcısı Nisha Bisval Taşkent’te bulunuyor.

HRW açıklamasında, “ABD yönetimi Özbekistan’daki insan hakları ihlallerinden dolayı Özbek yetkililerin varlıklarını dondurma, onlara vize yasakları getirme gibi çareleri görmelidir. HRW göre ABD Özbekistan hükümetine askeri yardım konusunda kısıtlamalar da yapmalıdır.” ifadeleri kullanıldı.

Dünya Bülteni

Devami

Doğu Türkistan’da dini mesaj göndermek; ‘vatana ihanet’

Doğu Türkistan’da dini içerikli internet mesajı ve SMS paylaşanlara 30 bin yuana kadar (yaklaşık 5 bin dolar) ceza verilecek

Doğu Türkistan’da internet ve cep telefonlarından dini mesajlar paylaşanlara para cezası öngören bir düzenleme kabul edildi.

Çin işgali altında bulunan Uygur Özerk Bölgesi’nde (Doğu Türkistan) dini mesajların paylaşılması ‘milli birliği yıkmak’ suçu kapsamına alındı. Çin tarafından atanan hükümet tarafından kabul edilen düzenlemeye göre internet veya cep telefonları üzerinden dini içerikli mesajlar yazanlar 5 bin ila 30 bin yuan (30 bin yuan yaklaşık 5 bin dolara tekabül ediyor) arasında ceza ödemek zorunda kalacak.

Çin işgal yönetimi Doğu Türkistan’da yaşayan Müslümanlara yoğun baskı uyguluyor. Kamu personeli ve öğrencilerin her zaman, halkın ise kamusal alanda ibadet etmesi ve kadınların tesettürlü olması en büyük yasaklar arasında.

Çin yönetimi ramazan aylarında okullarda Müslüman öğrencilere zorla yemek yedirip su içiriyor. Genç kızları ailesinden alıp Çin’in farklı yerlerinde çalışmak zorunda bırakıyor.

Geçtiğimiz günlerde ise öğrencilere evde de ibadet etme yasağı getirilmişti. Dün AA’da yer alan bir haberde ise Doğu Türkistanlıların Suriye’de savaştığı öne sürülmüştü. Görüşüne başvurulan Uygur savaşçılar, Suriye’nin savaş ortamına rağmen Doğu Türkistan’dan daha tercih edilebilir olduğunu belirterek ana vatanlarında ana dillerini bile konuşamadıklarını belirtmişlerdi.

Suriye’de savaşan bir Uygur Türk’ü şu ifadeleri kullanmıştı:

“Kimse doğduğu toprakları terk edip bir savaş ortamına göç istemez ama Doğu Türkistan’daki yaşam koşulları inanın sıcak savaş şartlarından çok daha zor ve boğucu. Kendi vatanımızda ana dilimizi konuşmamız şartlara bağlıyken, camilere gidemezken, kızlarımız zorla kilometrelerce uzakta, yabancı topraklarda çalıştırılmaya zorlanırken, düşüncelerini ifade eden aydınlarımız ve siyasilerimiz işkencehanelere götürülürken bizler ailelerimizle Suriye’ye göç ettik. Buradaki kardeşlerimizle dayanışmak, kendi hayatımızı özgürce kurmak için. Aynı zamanda Esad yönetimiyle savaşırken onun baş destekçilerinden Çin ile de savaşmış oluyoruz.”

Dünya Bülteni

 

Devami

Kastamonu Üniversitesi’ni Ziyaret

 

1

Türkistan-Der yönetimi ve Arabistan’da yaşayan Türkistanlılarından müteşekkil bir heyet Kastamonu Üniversitesi’ni ziyaret etti. Heyetin ziyaretine Kastamonu Üniversitesi’nin Web sitesinde de haber olarak yer verildi.  (kastamonu.edu.tr)  adresinde yer alan haberi olduğu gibi sunuyoruz:

 

Uluslararası Türkistanlılar Dayanışma Derneği Rektörümüzü Ziyaret Etti

Son Güncelleme: Cuma, 28 Kasım 2014 01:08

Uluslararası Türkistanlılar Dayanışma Derneği’nden (Türkistan-Der) bir heyet,  26 Kasım 2014 tarihinde Rektörümüzü makamında ziyaret etti.

Ziyarette Üniversitemiz adına Rektör Prof. Dr. Seyit Aydın, Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Ömer Atalar, Rektör Danışmanı Yrd. Doç. Dr. S. Tunay Kamer, dernek adına Türkistan-Der Başkanı Burhan Kavuncu, yönetim kurulu üyeleri Azat Tekin Ulutaş, Zakircan Rahmetullah, Türkistanlı işadamları ve üniversitemizde okuyan Türkistanlı öğrenciler yer aldı.

Ziyaret esnasında Türkistan-Der Başkanı Burhan Kavuncu ve heyet ile sohbet eden Rektör Aydın, kendisine ziyarette bulunmalarından dolayı duyduğu memnuniyeti dile getirdi. Rektör Aydın konuşmasında “Türkistan bizim sevdamız, bu konuda üzerimize düşen vazifeyi yapmaya hazırız. Üniversite olarak Türkistan coğrafyasından gelen talebelerimize kapılarımız her zaman açık, şu an birçok ülkeden 622 talebemiz üniversitemizde okuyor. Türkistan-Der ile işbirliği neticesinde 114 talebemiz oldu. Bu sayılar daha artacak. Dilin çok önemli olduğunu biliyoruz. Bu konuda Çağdaş Türk lehçeleri bölümünü güçlendireceğiz ve Özbek dili ile ilgili çalışmalarımız olacak” ifadelerine yer verdi.

Türkistan-Der Başkanı Burhan Kavuncu da konuşmasında “Türkistan’ın geleceği olan çocuklarımıza sahip çıkan Rektör Aydın’a teşekkür ediyorum. Bizim tek bir amacımız var. Gençlerimizi eğitmek ve daha yüksek düzeyde eğitim almalarını sağlamak. Bunun için de dernek olarak faaliyetlerimizi yürütüyoruz.” dedi.

Ziyaret, karşılıklı hediye takdimi ve fotoğraf çekiminin ardından sona erdi.

 

IMG-20141201-WA0017IMG-20141201-WA0019

 

IMG-20141201-WA0023IMG-20141201-WA0014

IMG-20141201-WA0009IMG-20141201-WA0016

 

IMG-20141201-WA0008

Devami

Kırgızistan’daki Uygurlar endişeli

Kırgızistan’daki Uygurlar Çin etkisinden korkuyorlar

Kırgızistan’daki Uygurların oluşturduğu “İttifak” cemiyetinin başkanı Artık Hadiyev Kırgızistan’da yaşan Uygurların Çin etkisinden korktuklarını bildirdi.

Orta Asya yaşanan olaylarla ilgili yayın yapan eurasianet.org sitesi konu hakkında bir makale yayınladı. Makalede özetle şöyle denildi:
“Çin Kırgızistan’ın en büyük ticaret ortağı ve Bişkek Pekin’i memnun etmek peşinde. Bu nedenle Kırgızistan’daki Uygur aktivistler her iki ülkenin güvenlik servislerinin dikkatini çekiyor.

Çin hükümet yetkilileri Kırgızistan’da yaşayan Uygurları ve Kurdukları “İttifak” cemiyetini terörist, ayrılıkçı ve aşırılık yanlısı gruplar olarak adlandırıyor. Uygurlar ise sadece kendi temel hak ve özgürlüklerinin Pekin’den korunmasını istediklerini belirtiyorlar. 1991 yılında Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra, Çin’in Orta Asya cumhuriyetlerindeki siyasi ve ekonomik etkisi önemli ölçüde arttı. İkili ilişkilerin güçlendirilmesi ile Kırgızistan’da yaşayan Uygurlar iki ülkenin güvenlik servisleri tarafından artan ilgi ve saldırganlığı hissetmeye başladılar.
Uygur analistlere göre, son yıllarda Kırgız yetkililer sık sık Uygurlar tarafından düzenlenen etkinliklerin yapılmasını yasaklıyorlar. Ayrıca, Dünya Uygur Kongresi’ne göre 2001-2011 yılları arasında Bişkek Çin’e 50 Uygur’u teslim etti. Uluslararası İnsan Hakları Örgütü (HRW) Kırgız yetkililerin ülkede yaşayan Uygurlara karşı sık sık uydurma terör suçları isnat etmesinin endişe verici olduğunu dile getirmişti.”

Dünya Bülteni

Devami

Kazakistan, Rusya’ya elektrik vermeyi kesti

Kazakistan, rublenin değer kaybetmesi üzerine Rusya’ya elektrik vermeyi durdurdu

Kazakistan, Rus para birimi Rublenin çöküşü nedeniyle 24 Kasımdan itibaren Rusya’ya elektrik tedarikini durdurdu.

CA-News haber ajansı Kazakistan devlet şirketi “Samruk-Energo” şirketinin yöneticisi Almasadam Satkaliev’in konu ile ilgili açıklamasına yer verdi.

Satkaliyev, “Rusya’ya elektrik teminatı Rublenin aşırı değer kaybetmesi nedeni ile 24 Kasım’dan itibaren durduruldu. Çünkü bu durum bizim için zarara dönüştü. Tabii Rus pazarını kaybetmekte bizim için istenmeyen bir durumdur” dedi.

Şirket yöneticisine göre Kazakistan Rusya’ya elektriği Ruble üzerinden satıyordu. Ruble krizi ise bu satışın durdurulmasının ana nedeni.

“Interfax” ajansına göre, Kasım ayında dolar Moskova borsasında 1 ruble 12 kopek değer kazandı.

“Kommersant” gazetesine göre Rusya 2013 yılında Kazakistan’dan 3,9 milyar kilovat-saat elektrik ithal etmişti.

Dünya Bülteni

Devami

Rusya ve Özbekistan arasında göçmen işçi anlaşması

Özbekistan ve Rusya, göçmen işçilerin istihdamı ile ilgili ortak anlaşma imzalayacak…

Özbekistan ve Rusya hükümetleri göçmen işçilerin istihdamı konusunda bir anlaşma imzalayacak. Anlaşma öncesinde Rusya Başbakan Yardımcısı Dimitri Kozak, Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te 26 Kasımda düzenlenen Özbek-Rus Hükümetler arası komisyon toplantısında konu ile ilgili açıklamalarda bulundu.

Anlaşma taslağı ve iki ülke arasındaki ekonomik işbirliği hükümetler arası komisyon toplantısında ele alındı.

Kozak, anlaşmanın Rusya ve Özbekistan arasında göçmen işçiler konusunda mevcut gerginlikleri ortadan kaldıracağını söyledi.

Resmi bilgilere göre Rusya’da 3,5 Milyon göçmen işçi bulunuyor. Bunların ülkelerine gönderdiği para Özbekistan bütçesinin yüzde 25’i değerinde, yani yaklaşık 6 Milyar dolardır.

Aralık ayında da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Özbekistan’a bir resmi ziyaret gerçekleştirecek.

Dünya Bülteni

Devami

Çin Uygur yazar Tohti’nin yedi talebesini mahkemeye çıkarıyor (Türkçe ve O’zbekcha habar)

Doğu Türkistan’ın tanınmış aydını İlham Tohti bölücülük suçlamasıyla Çin mahkemesince Eylül ayında müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı.

Tohti’ye verilen hapis cezası uluslararası insan haklarını koruma kuruluşları tarafından kınanmıştı.

Şimdi ünlü Uygur hocanın yedi talebesi ona Uygurlar hakkında bilgi veren internet sayfasını oluşturmada yardım etmekle suçlanarak mahkemeye çıkarılıyor.

BBC Pekin muhabiri Seliye Hatta’nın bildirdiğine göre bu mahkeme işi o kadar gizli yürütülmektedir ki, Çin’in Sincan ismini verdiği il yetkilileri bu mahkeme sürecini reddettiler.

İlham Tohti’nin avukatı Li Fangping’in BBC dediğine göre, onun talebeleri Uighur Online sayfasına makaleler yazmışlardı. Bu sayfada Çin’deki çeşitli milli azınlıkların sorunları tartışılıyordu.

Ancak resmi Pekin bu yazıları Doğu Türkistan bağımsızlığının propaganda olarak değerlendiriyor.

Tohti’nin talebeleri 5 ve 15 yıl arasında hapis cezası verilmesi bekleniyor. Bu 7 talebe Ocak ayında tutuklandıktan sonra kayıp olmuşlar, sonra ise Çin TV onların hocalarına karşı konuşmalarını yayınlamıştı.

İlham Tohti Çin hükümetinin bu memleketteki etnik azınlıklara karşı baskı siyasetini keskin bir dille eleştirmekle ünlü olmuştu.

http://www.bbc.co.uk/uzbek/world/2014/11/141126_uyghur_tohti_students

O’ZBEKCHA

Uyg‘ur domlaning yetti talabasi ham mahkamaga tortildi

Uyg‘ur olimi Ilhom To‘xtiga aloqador deb ko‘rilgan yetti talaba Xitoyning Shinjon hududida mahkamaga tortilganlari aytiladi.
Janob To‘xti sentyabrda bo‘lginchilik va etnik tanglikni keltirib chiqarishda ayblanib bir umrlik qamoq jazosiga mahkum etilgandi.
Universitetning yetti talabasi janob To‘xtiga uyg‘urlar haqidagi vebsaytni yuritishga yordam berganlikda ayblanadilar.
To‘xtining qamalishini xalqaro inson haqlari tashkilotlari qoralaganlar.
Bi-bi-sining Pekindagi muxbiri Siliya Hattonning aytishicha, mahkama shunchalar xufyona tarzda o‘tayaptiki, Shinjon mahkamasi jarayon o‘tayotganini tasdiqlashdan bosh tortgan.

Faollar Xitoy hukumati uyg‘urlar dini va madaniyatini yo‘q qilayotganini aytishadi
To‘xtining advokati Li Fangpingning Bi-bi-siga bildirishicha, talabalar Janob To‘xtining hozirda yopib qo‘yilgan Uighur Online vebsaytiga maqolalar yozganlar. Bu vebsayt Xitoydagi uyg‘urlar va boshqa etnik guruhlar orasidagi bahsu-munozaralarni rag‘batlantirgan.
Biroq, rasmiy Pekinga ko‘ra, bu vebsayt Shinjon mustaqilligini targ‘ib qilgan.
Talabalar 5 yildan 15 yilgacha bo‘lgan qamoq jazolariga yuz tutishmoqda.
Yetti talaba o‘tgan yanvarda hibsga olinishlari ortidan g‘oyib bo‘lganlar, biroq keyinroq televideniye orqali paydo bo‘lib o‘z domlalari To‘xtiga qarshi ko‘rsatma berganlar.
Ilhom To‘xti Xitoy hukumatining uyg‘ur ozchiligiga bo‘lgan munosabatini qattiq qoralab kelgan.
Xitoyda bu yil uyg‘urlarning ommaviy hujumlari soni oshgan. Xitoy hukumati bunda, o‘z ta’birida, xorijdan moliyalangan uyg‘ur ekstremistlarini ayblaydi.

http://www.bbc.co.uk/uzbek/world/2014/11/141126_uyghur_tohti_students

Devami

Afganistan’da İngiltere Büyükelçiliği’ne intihar saldırısı

Afganistan’daki İngiliz Büyükelçiliği’ne ait bir araca intihar saldırısı düzenlendi. Çok sayıda yaralı var

Afganistan’ın başkenti Kabil’deki İngiliz Büyükelçiliği’ne ait bir araca intihar saldırısı düzenlendi. Çok sayıda yaralının olduğu ve iki Afgan sivilin öldüğü ilk gelen bilgiler arasında.

Motosikletli bir intihar komandosunun İngiliz Büyükelçiliği’ne ait bir araca çarparak kendini havaya uçurduğu ve yaralıların olduğu belirtiliyor.

İngiliz Büyükelçiliği’nden bir sözcü “Büyükelçilik aracına saldırı düzenlendi. Yaralılar var. Afgan makamlarıyla birlikte çalışıyoruz” dedi.

Afganistan İçişleri Bakan Yardımcısı Eyüp Salangi de Twitter’dan yaptığı açıklamasında bunun motosikletle düzenlenmiş bir intihar saldırısı olduğunu duyurdu.

http://www.dunyabulteni.net/

Devami

ABD Senatörleri Kerimov’dan Özbekistan’daki siyasi tutukluları serbest bırakmasını istedi

ABD’lı 8 senatör 24 Kasım’da Özbekistan Cumhurbaşkanı İslam Kerimov’e bir mektup göndererek bu memleketteki siyasi tutukluların özgür bırakılmasını istediler.

Mektuba Demokrat Parti mensubu senatörler Richard Darbin, Robert Menendez, Patrik Lihi,  Хатга демократ сенаторлар Ричард Дарбин, Роберт Менендез, Патрик Лиҳи, Richard Blumental, Benjamin Cardin, Barbara Boxer ve Cumhuriyetçi Mark Kirc imza attılar.

Amerikalı senatörler memleketini dikte rejimi ile yöneten İslam Kerimov’dan siyasi ve insan hukukları alanında sivil faaliyet gösterdikleri için hapse atılan Ağzam Turgunov, Dilmurat Sayit, Salijan Abdurahmanov, Muhammed Bekcan ve Babamurat Razzakov’ların serbest bırakılmasını talep ettiler.

Bu ABD’lı 8 senatörün aynı konuda İslam Kerimov’a gönderdikleri ikinci mektuptur.

Amerikalı senatörlerin mektubunda özetle şöyle denildi:

“Daha önceki mektubumuzda kayıt ettiğimiz gibi bu 5 tutuklunun hapse atılması onların siyasi ve insan hukukları alanında sivil faaliyetleridir. Bu Özbek faalleri birkaç uluslar arası kuruluşlar da siyasi tutuklu olarak itiraf ettiler. Bize gelen bilgiler bu 5 tutuklunun hapishanelerde sağlık durumlarının kötüleştiği yöndedir. Onlara gerekli tıbbı tedavi gösterilmelidir. Bu insanların sadece sivil faaliyetlerinden dolayı hapiste tutulması ABD ve Özbekistan arasındaki birçok temayüle de uymuyor”.

www.ozodlik.org

Devami