Tojikiston davlat televideniyesi ko‘rsatmasiga binoan, yangi yil tantanalarida Qorbobo, Qorqiz va archa bo‘lmaydi. Yangi yil kuni Tojikistonda rasman bayram hisoblanadi va poytaxt Dushanbeda shahar hokimiyati har yili bahaybat archa o‘rnatadi.

Tojikiston teleradio ko‘rsatuvlarini uzatish bo‘yicha qo‘mitasi rahbarining birinchi muovini Saidali Siddiqovning RIAN xabar agentligiga aytishicha, tojik davlat telekanallarida namoyish qilinadigan Yangi yil tantana va bazmlarida Qorbobo va Qorqizga o‘rin bo‘lmaydi.

Unga ko‘ra, Yangi yil ko‘rsatuvlarida qish, qor, musiqa va raqslar, tilaklar va bazm stoli namoyish qilinadi, biroq Qorbobo va uning hamrohlari, hamda spirtli ichimliklar ko‘rsatilmaydi.

Janob Siddiqov o‘z qo‘mitasi kanallarga bunday buyruq bermagani, va kanallar bu qarorni o‘zlari mustaqil ravishda qabul qilganlarini aytdi.

Qo‘mita rahbarining yana bir muovini Dilafruz Amirqulova esa, haqiqiy tantanalar Navro‘z bayramida bo‘lib o‘tishini aytadi. Unga ko‘ra, Yangi yil tantanalari o‘ta dabdabali bo‘lmasligi uchun Qorbobo va Qorqizga oxirgi uch yilda uncha e‘tibor berilmayapti.

Tojikistonda Qorbobo va Qorqiz mavqeiga ilk marta hamla qilinayotgani yo‘q. Mamlakatda an‘anaviy qadriyatlarni, xususan Islomni targ‘ib qiluvchi tomonlar Yangi yil nasroniy bayram ekanini aytib, uni umuman nishonlamaslikni so‘rab keladilar.

Turkmanistonda esa Qorbobo va Qorqiz milliylashtirilgan

O‘tgan yili Dushanbeda Yangi yil arafasida Qorbobo kiyimida qarindoshlarini tabriklash uchun yo‘l olgan yosh yigit pichoqlab o‘ldirilgandi.

Hujumchilar uning kofir ekanini aytib haqorat qilganlar.

Yangi yilni nishonlash, yoki Qorbobo va Qorqizni “taklif qilish” masalasi O‘zbekistonda ham o‘tgan yil ko‘tarildi. O‘zbekiston Milliy Teleradiokompaniyasidagi manba BBCga og‘zaki ko‘rsatmaga binoan, Qorbobo, Qorqiz va archa Yangi yil ko‘rsatuvlarida namoyish etilmasligini bildirgan.

Joriy yilda “milliy qadriyatlar”ga zid ekani aytilgan Xellouin bayramini nishonlash talabalarga taqiqlangan.

http://www.bbc.co.uk/uzbek/

HABERİN TÜRKÇE ÖZETİ:

Tacikistan Devlet Televizyonunun verdiği bilgiye göre, yeni yıl kutlamalarında Karbaba, Kar kız ve çam ağacı olmayacak. Yeni yılın ilk günü Tacikistan resmi bayram kabul ediliyor ve başkent Duşanbe’de valilik her yıl büyük bir çam ağacını süslüyor.

Tacikistan radyo-televizyon yayın komitesi başkan yardımcısı Saidali Sıddıkov, RIAN haber ajansına verdiği mülakatta “Tacik devlet kanallarında yeni yıl kutlamalarında Karbaba ve Karkız olmayacak” dedi. Radyo ve televizyon yayınlarında kış, kar kutlamaları, dans, müzik ve eğlence programları olacak. Karbaba karakterleri ve içki gösterimi olmayacak.

Sıddıkov tv kanallarına böyle bir emrin gitmediğini, kanalların kendi istekleri ile bunu yaptıklarını söyledi. Komitenin diğer bir yardımcısı Dilafruz Emirkulova, gerçek kutlamaların Nevruz Bayramı’nda yapılması gerektiğini söyledi. Yeni yıl kutlamalarının çok gösterişli olmaması için 3 yıldan bu yana Karbaba ve Karkız’a önem verilmediğini sözlerine ekledi.

Ülkede geleneksel değerleri özellikle de İslami değerleri teşvik eden kesimler, yeniyıl kutlamalarının Hristiyan Bayramı olduğunu ve bunun kutlanmaması gerektiğini söylüyorlar.

(Karbaba ve Karkız, Hristiyan-Rus geleneğinde var oaln ve Noel’i simgeleyen karakterlerdir.(UTD Der Haber Merkezi)

10 Aralık uluslararası insan haklarının kabul edildiği gün. Geçtiğimiz Kasım ayında Özbekistan’ın insan hakları konusundaki baş müzakerecisi Akmal Saidov başkanlığındaki heyet Cenevre’de toplanan  BM İnsan Hakları Komitesi’nde Özbekistan’daki insan hakları ihlalleri konusunda hesap verdi.

Saidov konuşmasında  “Özbekistan’da siyasi mahkum yok, işkence desteklenmemekte, çocuklar zorla çalıştırılmıyor, basın sınırlanmamakta ve dini hürriyetler çiğnenmemektedir” dedi.

Hapishanedeki kötü şartlar ve özellikle  işkenceler gündeme geldiğinde, Özbekistan İnsan Hakları Milli Merkezi Başkanı Akmal Saidov, sinirlendi. Özbek tarafına göre, Caslık hapishanesindeki problem sadece iklim şartları ile alakalı.

BM İşkenceye Karşı Komitesi, 2002 yılından bu yana Caslık hapishanesinin kapatılmasını tavsiye etmişti fakat Özbekistan tarafı  bu taleplere sürekli duyarsız kaldı.

BM’deki bu tartışmaların ardından Özbekistanlı meşhur insan hakları aktivisti Talip Yakubov  “Caslık hapishanesi hangi amaçla kuruldu?” başlıklı bir bildiri  yayınladı. Halen Fransa’da ikamet etmekte olan Yakubov, Caslık’daki hapishanenin hükümete muhalif  insanlar için özel olarak inşa edildiğini söyledi.

Bu konuyla ilgili olarak BBC Özbek web sayfasındaki şu yazıları okuyabilirsiniz:

1-Caslık’ta özellikle dini mahpuslara yeni eziyet ve cinayet yöntemleri uygulanmaktadır.

2-Caslık’ta düzenli olarak insanlık dışı işkenceler devam etmektedir.

3-Azaplar dünyası: Özbekistan’ın “Gitse Gelmezi”(Caslık Hapishanesi)’ nden çıkabilmiş bir mahpusun hikayesi.

(BBC  Özbek)

Hac farizasını yerine getiren Kırgızistan Başbakan yardımcısı Taliyeva, hac dönüşü kabine toplantısına başörtülü olarak girdi.

Avrupa Birliği (AB)  Kırgızistan’ın devlet bütçesine 5 milyon Euro yardımda bulundu.
AB’nin Kırgızistan Temsilciği’nden verilen bilgiye göre, mali yardım “2012-2014 yıllarında Kırgızistan’ın sosyal savunma alanında sektörel politikayı destekleme programı” çerçevesinde gerçekleşti.

Söz konusu program çerçevesinden yardım miktarı 13 milyon Euro’yu bulacak.
AB, Sektörel Politikayı Destekleme Programı, 1996 yılından bu yana hibe kaynaklar yoluyla Kırgızistan’ın devlet bütçesini desteklemeye devam ediyor. Bu yardım, kamu maliyesi yönetimi üzerinde sosyal reformları ve önlemleri desteklemeyi hedefliyor. AB, bu yardım sebebiyle Kırgızistan’ın önde gelen bağışçılardan biri konumuna gelmektedir.

Dünyanın en büyük camisi Hazar denizi kıylarında yapılacak adada olacak

Kazakistan Başbakanı ülkede kesinlikle başörtüsü yasağı uygulanmayacağını söyledi.

Kırgız Vekil Bakiruulu, Kırgız kültüründe kullanılan ve günümüzde kadınların milli baş giysisi olarak bilinen Eleçek’in evli bir kadın tarafından takıldığını ve İslam’da belirtilen şartlara uygun olduğunu kaydetti. Kadınların sadece yüz kısmının görükebildiğini belirten Bairuulu, Eleçek’in hem milli kıyafet, hem de İslam fkhına uygun olarak kullanıldığını anımsattı.

İSTANBUL- Pendik’te oturmakta olan Türkistanlılardan iki Özbek, ikametleri bulunmadığı gerekçesiyle polisler tarafından gözaltına alındı.

Sitemize ulaşan bilgilere göre olay şöyle gelişti. 27 Kasım günü hasta olan bir Türkistanlı, başka bir hemşehrisi tarafından Pendik Devlet Hastanesi’ne götürüldü. Devlet hastanesinde görevli personel hastadan kimlik isteyip,  kimliği yanında bulunmayan hastanın tedavisinin yapılamayacağını belirtti. Bütün ısrarlara rağmen hemşehrimizin tedavisi yapılmadı. Daha sonra hastane personeli Pendik Sahil karakolunu arayarak hemşehrilerimizi ihbar etti. Karakoldan gelen polisler iki Türkistanlıyı kimlikleri yanlarında olmadığı veya ikamet süreleri geçmiş olduğu gerekçesiyle gözaltına aldı. Hastalığı devam eden hemşehrimizin tedavisi karakolda da yapılamadı. 4 Aralık günü Kumkapı’daki Yabancılar Geri Gönderme Merkezi’ne sevk edilen iki Türkistanlıdan hasta olan hemşehrimize tıbbi müdahale  ancak burada mümkün oldu.

Aslen Özbekistan vatandaşı olan mağdurlar Kumkapı’ya getirildikten sonra İHH ve Mazlumder’in avukatları tarafından ziyaret edildiler. Avukatların verdiği bilgiye göre Özbekistan’a iade edilmeleri halinde hayatları tehlike altına girecek. Gözaltındaki Türkistanlılar BM’ye sığınma başvurusunda bulundular.

Bilindiği gibi İstanbul’da 50 bin civarında Özbekistan vatandaşı Türkistanlı bulunuyor. Bir çoğunun ikamet ve çalışma izinleri olmayan Türkistanlılar zor şartlar altında hayatlarını sürdürmeye çalışıyor. Uluslar arası Türkistanlılar Dayanışma Derneği, Türkistanlılar’ın yabancı sayılmasını eleştiriyor ve yabancı mevzuatının uygulanmamasını savunuyor.

UTD-DER HABER MERKEZİ

08.12.2013