İSTANBUL’DA TÜRKİSTANLILARA YAPILAN ZULMÜN SORUMLUSU KİM?

 

BURHAN KAVUNCU

01 Ekim 1916

Bir süredir İstanbul’da devam eden “Özbek operasyonu”  ile ilgili çeşitli tartışmalar medya gündeminde yer alıyor. Özellikle iki bayanın durumu ile ilgili farklı iddialar söz konusu. Bununla ilgili gerçek durum şudur:

1-Kazakistan uyruklu KULASH MİRZA KALKAMAN : 72 yaşındaki (1945 doğumlu) bayan, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün hakkında Kod koyması (Türkiye’de bulunması sakıncalı olan yabancı kodu) sebebiyle 2 Ağustos 2016’da gözaltına alınarak Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’ne konuldu. Buradaki görevliler insani sebeplerle yaşlı hanımın Kurban Bayramı’nı olumsuz şartlar altında geçirmesini istemedikleri için şartlı salıverme tutanağı ile serbest bıraktılar. Evine giden Kulash hanım henüz yolda iken, geri çağrıldı. Ankara’daki Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün talimatı ile salıverme tutanağı iptal edildi ve yeniden ‘gözetim altına’ alındı. 28 Eylül tarihinde sosyal medyada ve basında Kulash Mirza Kalkaman’ın durumu haberlere konu oldu. 29 Eylül’de avukatının açtığı davada İstanbul 2.İdare mahkemesi kararıyla serbest bırakıldı. Göç İdaresi, “15 gün içinde Türkiye’yi terk etmesi” şartını öngören bir tutanak imzalattı. Kızı ve damadı bir süreden beri kayıp olan Kulash Kalkaman, iki küçük torununa da kendisi bakıyordu.

2-Özbekistan uyruklu DİLAFRUZ ŞAMSİDİNOVA: 1985 doğumlu bayan dokuz aylık hamile iken, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün kararı ile 04 Ağustos 2016 günü gözaltına alınarak Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’ne konuldu. 25 Ağustos günü 29 Mayıs Haseki Hastanesi’nde bir kız çocuğu doğurdu. Doğumdan sonra, henüz birkaç saat geçmişti ki Göç İdaresi görevlisi polis memuru, Kadın Doğum uzmanından ‘olur’ alarak anneyi ve bebeğini yeniden Kumkapı GGM’ye götürdü. Bebekten sorumlu olan çocuk doktoru, kedisine sorulmadığı içim “izinsiz sevk” tutanağı tuttu.

Kumkapı Geri Gönderme Merkezi’ndeki görevliler, Dilafruz hanımın ve bebeğinin durumları  Kumkapı’da daha fazla kalmaya uygun olmadığı için, bütün sorumluluğu üzerlerine alarak  aynı gün serbest bıraktılar. Göç İdaresi genel Müdürlüğü tam 1 hafta sonra, Dilafruz Şamsidinova’nın serbest bırakılmasına karar verdi.

Yaklaşık 150 Türkistanlıdan ikisinin kısa hikayesi böyle. Diğerlerinin de her birisinin ayrı birer hikayesi var. Gözaltı kararına esas olan liste ile ilgili birçok açıklama yaptık. Artık İstanbul emniyeti bu insanların tamamen masum olduğunu bildiği için sorgulamadan, doğru Kumkapı’ya gönderiyor. Ondan sonrası, Ankara’nın insafına…

İstanbul’da Türkistanlılara yönelik bir zulüm olduğu kesin de, insanlar bunun sorumlusunun kim olduğunu merak ediyor.

(01 Ekim 1916)

Devami

KERİMOV’DAN KAÇTILAR, IŞİD’İ REDDETTİLER, ERDOĞAN’A “ÖZBEKLER SENİNLE” DEDİLER. SONUÇ: 150 GÖZALTI VE SINIRDIŞI!

Kumkapı mağdurları

Burhan Kavuncu

16 Ağustos 2016

Türkiye’ye hicret eden Türkistanlı kardeşlerimiz mazlum,  mustaz’af ve garip  insanlar. Ama Türkiye devleti  onlardan daha garip. Garip olan, kendisine sığınan bu insanları itip kakması değil sadece. Boş yere mağdur ettiği kişilerle beraber, uygulamalarıyla kendi menfaatlerine de zarar vermekte.

Geçen yılın Ekim ayında İstanbul Pendik’te bir  “IŞİD operasyonu rezaleti” yaşanmıştı. 60’tan fazla Özbekistan ve Tacikistan vatandaşı, günlerce süren operasyonlarda yakalanıp gözaltına alınmış, sonra hepsi de suçsuz bulunup serbest bırakılmıştı. Göç İdaresi oturma izinlerini iptal ettiği için aylarca Kumkapı’da bekletildiler. Bazıları ülkelerine iade edilmeyi kabul etti, çoğunluğu da İdare Mahkemesi kararıyla serbest bırakıldı. Devletin imkanları, memurları lüzumsuz yere meşgul edildi, yoksul Türkistanlılar avukat ve noter masrafları ile ayrıca mağdur oldular.

Şimdi de 29 Temmuz’dan beri İstanbul Başakşehir’de yaşayan Türkistanlılara yönelik bir operasyon devam etmektedir. Operasyonu yapan İstanbul Terörle Mücadele Şubesi ekiplerinin elinde 4 sahifelik bir liste var. Bu listeyi kimin hazırladığı, kimin gönderdiği bilinmiyor. Aslında biliniyor da şimdi kimse üstlenmediği için bilinmiyor diyelim. Liste medyada ve elden ele dolaşıyor. Muhtemelen maddi yardıma ihtiyacı olan Türkistanlılarla ilgili bir liste, bir şekilde ele geçirilmiş. İstihbarat örgütleri de bu ‘çok önemli bilgi’yi  Göç İdaresi ve Emniyet birimlerine ulaştırmışlar. Ev ev dolaşarak, evlerde arama yapılarak bu listede ismi olanlar, ismi olmadığı halde ‘yabancı’ olduğu için orada bulunan Türkistanlılar, yaklaşık 150 kişi gözaltına alınmış. Yakalananlar karakollarda toplanmış, hiçbir suçlarının olmadığı bilinenler adli işlem yapılmaksızın doğrudan Göç İdaresi Geri Gönderme Merkezi’ne, yani Kumkapı’ya  sevk edilmişler. Sorguya alınan 8 kişiye de Savcılık takipsizlik kararı verdiği için Kumkapı’ya teslim edildi. Yakalananlar arasında  İstanbul’daki Türkistanlı muhacir camiasının yeterince tanımadığı,  yahut da kefil olmadığımız birkaç kişi de var.

Çoğunluğu Özbekistan vatandaşı olan Türkistanlılar  için sınır dışı işlemi başlatıldı. Bu arada Özbekistan Konsolosluğu devreye girerek Kumkapı’daki vatandaşlarının isim ve diğer bilgilerini istemekte. Sanki bu isimleri Türkiye devletine başkası vermiş gibi! Bir taraftan da gözaltına alınanların Özbekistan’daki ev ve ailelerine yönelik operasyonlar devam ediyor.

İstanbul’da göz altına alınan Türkistanlıların çoğu kadın, çocuk ve yardıma muhtaç insanlar. IŞİD ve benzeri  örgütlerle alakaları yok. Özbekistan’daki Kerimov rejimine muhalif oldukları için ülkelerini terketmek zorunda kalmışlar. Bir çoğunun yakınları oradaki hapishanelerde. Bunlar da canlarını zor kurtarıp, “emin bir belde” olarak gördükleri Türkiye’ye hicret etmiş.  Mısır, Rusya gibi ülkelerden sonra Türkiye’de yaşamaya karar vermişler. Hemen hepsi Tayyip Erdoğan’ı seviyor ve canları pahasına korumak istiyorlar. 15 Temmuz’dan sonra kendi elleriyle yazdıkları “Dik Dur Eğilme- Özbekler Seninle”  yazılı pankartlarla sokaklara çıkıp darbe karşıtı gösterilere katılmışlar.

Üst üste yapılan bu operasyonlar ve deport uygulamalarıyla, Türkistanlı muhacirlere şu mesaj verilmiş oluyor: “Size Türkiye’de yaşama imkanı tanımayacağız, kendinize başka bir yer bulmanız lazım”. Tabii kendi ülkelerine geri dönemeyecekleri gibi, Rusya veya Mısır’a da gidemezler. İstemeseler de Güney’deki  komşuya  gitmekten başka bir yol görünmüyor. IŞİD ve benzeri örgütlere katılanlar ise, “demek Erdoğan’ı  desteklediniz, başınıza gelenlere katlanın o zaman” diyerek ellerini ovuşturuyorlar.

Devami

II.TÜRKİSTAN KURULTAYI TOPLANIYOR

79407eec8e1c418f55fdf70564a6ac80

turkestan-1916-02(1916 Kozgalanı’dan sonra 347 Türkistanlı idam edildi)

 

2014 yılında birincisi yapılan Uluslararası Türkistan Kurultayı 2. defa, 17-18 Nisan tarihlerinde İstanbul’da toplanıyor. Bağcılar Belediyesi Gençlik Merkezi’nde yapılacak olan Kurultay iki gün devam edecek. Bağcılar Belediyesi‘nin desteklediği  Türkistan Kurultayı’nı Türkistander bu defa Kastamonu Üniversitesi ile birlikte hazırlıyor.

II.Türkistan Kurultayı‘nın ana teması olarak 100.yıl dönümünü anmakta olduğumuz “1916 Kozgalişi ve Büyük Türkistan Katliamı”  tespit edildi. Kurultay’da Türkiye’den akademisyenlerin yanı sıra Türkistan illerinden de yazar ve ilim adamları tebliğ sunacak. Türkiyeli ve Türkistanlı akademisyen, gazeteci ve yazarlar Türkistan’la ilgili meseleleri enine boyuna tartışacaklar.

1916 Kozgalışı ve Büyük Türkistan Katliamı’nın 100. yıl dönümü için Türkistander bir  “Basın ve STK’ları bilgilendirme toplantısı” düzenledi. 17 Mart 2016 Cumartesi günü yapılan toplantıya İstanbul’daki STK’lar yoğun ilgi gösterdi.

Kurultay’ın akışı aşağıdaki şekilde olacak:

 

II.TÜRKİSTAN KURULTAYI

(1916-2016 : Büyük Türkistan Katliamı’nın 100.Yıldönümü)

BİRİNCİ GÜN (17 Nisan Pazar)

 

Saat 10.30 Açılış ve Kur’an-ı Kerim

Sinevizyon

Konuşmalar:

Burhan Kavuncu (Türkistander Başkanı)

Lokman Çağırıcı (Bağcılar Belediye Başkanı)

Prof.Dr. Seyit Aydın (Kastamonu Üniversitesi Rektörü)

Misafirler

Saat 11.30

I (MANAS) OTURUMU

1916 ÖNCESİ GELİŞMELER: TÜRKİSTAN’IN RUSLAR TARAFINDAN İŞGALİ VE SONRASI

BAŞKAN: PROF.DR.SEYİT AYDIN

1. Cevdet Yakuboğlu (Doç.Dr., Kastamonu Ü. Fen Edb F): “RUSLAR’IN TÜRKİSTAN’I İŞGALİ VE BÖLGEDE İLK FAALİYETLERİ”

2. Alaeddin Yalçınkaya (Prof, Marmara Ü.İletişim F.): “RUSLARIN TÜRKİSTAN’I İŞGALİ ÖNCESİNDE İGNATİYEV RAPORU”

3.Kudret Artıkbaev (Yrd. Doç. Dr. Kastamonu Ü.): “ÜRKÜN OLAYINI ORTAYA ÇIKARTAN FAKTÖRLER VE SOSYO-KÜLTÜREL ETKİLERİ”
Saat 13.00 Öğle arası

Saat 14.00

II (BABÜR) OTURUMU

1916 BÜYÜK AYAKLANMA-BÜYÜK KATLİAM

BAŞKAN: PROF.DR.MÜNİR ATALAR

1. Alim Oktay Çatkal (Türkistander):1916’DA TÜRKİSTAN BÖLGESİ OLAYLARI VE GENEL OLARAK 1916 KOZGALANI”

  1. İbrahim Kalkan (Yrd.Doç.Dr.Kırklareli Ü.Uluslararası İlişkiler Bl.): “1916’DA BOZKIR BÖLGESİNDE YAŞANANLAR VE KAZAKLAR”
  2. Myktybek Arstanbek (Kırgızistan-Gazeteci): ÜRKÜN KATLİAMI VE SONUÇLARI
  3. Şuay Alpay (MSB BakanYard-24.-25.Dönem Mv): “1916 YILINDA AZERBAYCAN’DA DİRENİŞ VE ÖNDERİMEHMET KASIM BEG

Saat 15.30 15 dakika ara

Saat 15.45

III. (HOCAAHMET YESEVİ) OTURUMU

1916 KOZGALIŞI’NIN ETKİLERİ

BAŞKAN: PROF.DR.ORHAN KAVUNCU

1.Seyfettin Erşahin(Prof.Dr., Ankara Ü.): “1916 TÜRKİSTAN DİRENİŞİNE KIRIM ULEMASININ BAKIŞI

2.Kurbanbeg Kutlu (Kırgız Türkleri Kül. ve Yard. Derneği Başkanı): “1916 TÜRKİSTAN KIYAMINDA BEŞ OSMANLI TÜRKÜ”

3.Ruslan Beknazarov(Kırgızistan, Siyasetçi) : “SOVYETLERİN ÜRKÜN KATLİAMI YORUMLARI”

4.KarimBakhriev (Özbekistan, Yazar, Eski mv) : “BÜYÜK TÜRKİSTAN KATLİAMININ DİL VE EDEBİYATA ETKİSİ”

Saat 17.15 Birinci gün Kurultay’ın Kapanışı
İKİNCİ GÜN (18 Nisan Pazartesi)
Saat 10.00 Açılış

Saat 10.10

IV. (ALİ ŞİR NEVAİ) OTURUMU

1916 SONRASI SİYASİ VE ASKERİ ALANDAKİ GELİŞMELER

BAŞKAN: PROF.DR.SEYFETTİN ERŞAHİN

1.Mukhiddine Shirinov (Dr, Ulûm-u Hadis, Malezya İslam Ün.): “1916 KIYAMININ SONUCU OLARAK BASMACILAR HAREKETİ”

2. Batır Norbaev (Doç.Dr., Kastamonu Ün. Fen-Edb.F.): 1916 İSYANLARI HAKKINDA KRONOLOJİK ÇALIŞMA YAPMANIN GEREKLİLİĞİi):

3. Abdulahad Abdurrahman (D.Türkistan Maarif Derneği “DOĞU TÜRKİSTAN’IN ÇİN İŞGALİ ALTINA GİRİŞİ”
Saat 11.20

V. (GASPIRALI İSMAİL BEG) OTURUMU

SOVYETLER VE MÜSTAKİLLİK DÖNEMİNE BAKIŞLAR

BAŞKAN: PROF.İBRAHİM MARAŞ

1.Şahruh Saipov-(Kırgızistan -Gazeteci): “KIRGIZİS’TANDA ETNİK SORUNLAR VE BUNDAN KAYNAKLANAN GÖÇ VE MUHACERET SORUNLARI”

2. Orhan Kavuncu (Prof.Dr.Kastamonu Ü.Genetik Biyomühendislik Bl.): 1986 JELTOKSAN OLAYLARI VE ÇEVRE KİRLİLİĞİNE YOL AÇAN SOVYET UYGULAMALARI”

3.Muhammad Salih Sahwii Abdullah (İsveç-gazeteci): BAĞIMSIZLIK DÖNEMİNDE KURULAN OTORİTER YÖNETİMLERDE SOSYAL VE EKONOMİK PROBLEMLER”
Saat 12.30 Öğle arası
Saat 13.45

VI. (İMAM BUHARİ) OTURUMU

GEÇMİŞTEN GELECEĞE MANEVİ VE İLMİ KÖPRÜ

BAŞKAN: BURHAN KAVUNCU

1.Kamoliddin Rabbimov (Fransa -Gazeteci):ORTA ASYA DEVLETLERİNİN GELECEĞİNDE ÖZLÜK, GEOMEFKURE VE GEOSİYASET’İN UYUMU MESELESİ”

2.Adil Abdülğafur Buhari (Dr., Mekke, Camia Ümmül Qura):ARABİSTAN’A HİCRET EDEN BUHARİLER”

3.Sadık Semerqandi (Domla, Mısır, Camia Ezher): “TÜRKİSTANLI İLİM ADAMLARI VE İSLAM TARİHİNDEKİ ETKİLERİ”

4. İbrahim Maraş (Prof.Dr., Ankara Ü. İlahiyat F.): “TÜRKİSTAN VE ÇAĞDAŞ İSLAM DÜŞÜNCESİ
Saat 15.15 Çay arası
Saat 15.30

VII. 0TURUM: SERBEST KONUŞMALAR

BAŞKAN: NAMAZ NORMUMİN

10-12 kişiye 5-7 dakika söz verilecektir. Konuşmak isteyenler isimlerini önceden yazdırmalıdır

Saat 17.00    KURULTAY SONUÇ BİLDİRİSİ VE KAPANIŞ

 

 

 

II:TÜRKİSTAN KURULTAYI

DÜZENLEME KURULU 

(01 Nisan 2016)

Devami

Ukrayna’da savaşan Kazak vatandaşına üç yıl hapis

09.08.2015

Ukrayna’daki muhaliflere katılan Kazakistan vatandaşına üç yıl hapis cezası verildi

Ukrayna’da Rus ayrılıkçılara safında savaşa katılanın Doğu Kazakistanlı bir kişinin üç yıl hapis cezasına çarptırıldığı bildirildi.

Doğu Kazakistan mahkemesi basın sekreteri Devlet Kencabaev’in Ozodlik radyosuna yaptığı açıklamada, hapis cezası verilen Kazakistan vatandaşı Ukrayna’da Rus ayrılıkçıları safında savaşa katıldığını söyledi.

İsmi açıklanmayan sanık yabancı devlette askeri çatışmalara katılmaktan suçlu bulundu.

Sanık 2014 yıl yazında Lugansk şehri yakınlarında silahlı çatışmalara katıldığını itiraf ettiği bildirildi. Sanık, kimseye ateş etmediğini ancak çatışmalarda yaralanarak hastaneye kaldırıldığını bildirdi.

Ukraynalı yetkililere göre, ülkenin doğusundaki ayrılıkçılar arasında Özbek vatandaşları da bulunuyor.

Ukrayna’daki bu Orta Asyalı savaşçılar Rusya istihbaratı ve ordusu tarafından kendi saflarında savaşmaya ikna ediliyorlar.

Özbek ceza kanunu yurt dışında savaşa katılanlara 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilmesini öngörüyor.

Dünya Bülteni

Devami

Rusya vatandaşı olan Özbek imam Andican’da tutuklandı (Türkçe ve Özbekçe)

08.08.2015

Rus vatandaşı olan Özbek asıllı 37 yaşındaki imam Timur Tursunov yakınlarını ziyaret için geldiği vatanında 24 Temmuzda tutuklandığı bildirildi.

“Ozodlik” radyosunun haberine göre, Tursunov Ramazan bayramı dolaysıyla 24 Temmuzda annesini ziyaret ettikten sonra Andican ili hududundan geçen Özbek-Kırgız sınırında Özbek güvenlik yetkilileri tarafından tutuklandı. O Kırgizistan’ın Oş şehrinden Rusya’nın Sverdlovsk şehrine uçakla gitmeye planlıyordu.

Rusya’daki insan hakları aktivistleri “İmam Timur Tursunov’u kurtarma Komitesi” oluşturdular. Komutanın açıklamasına göre Rusya Dışişleri Bakanlığı tutuklama ile ilgili Özbek tarafına bir nota gönderdi.

Özbek imamın vatanında tutuklanması hakkında radyoya konuşan Moskova’daki “Yardım” insan hakları örgütü vekili Behrem Hamraev Timur Tursunov vatanına giriş yaptığında Özbek güvenlik hizmeti görevlilerince havaalanında 4 saatten fazla sorgulandığını söyledi.

Özbek-Kırgız sınırında kaçırılan Özbek imamın annesi ve eşinin Tursunov’un bulunması talebine Özbek güvenlik yetkilileri olumsuz cevap verdiler.

Behrem Hamraev’a göre Timur Tursunov Kirov şehrindeki Caminin imamı ve aynı zamanda bu il Müftüsü yardımcısı görevinde bulunuyordu.  Aslı Namanganlı olan Özbek imam camide “İslam dini esasları” dersini veriyordu. O Özbek ve Rus dillerinin yanında Türkçe, Arapça, Tatar dillerinde de mükemmel konuşuyordu.

 

Россиялик имом Андижонда ҳибс этилди

Темур Турсунов

Темур Турсунов

Жорий йил 24 июлида Россия фуқароси, асли наманганлик 37 ёшли имом Темур Турсунов Ўзбекистонга меҳмонга борганида ҳибсга олинди. Ўзбекистон Ички ишлар вазирлиги ертўласида ушлаб турилгани айтилаётган имом ҳимоясига Россияда “Темур Турсуновни озод этиш қўмитаси” тузилди. Ҳуқуқ фаолларига кўра, имом Турсунов масаласида Россия Ташқи ишлар вазирлиги Ўзбекистонга нота жўнатган.

Киров вилояти муфтийси муовини асли Ўзбекистоннинг Наманган вилояти Норин туманидан бўлган Темур Турсунов Рамазон тугаши билан 22 июль куни кекса онасини зиёрат қилиш мақсадида Москвадан Ўзбекистонга учиб келади.

Онаси билан дийдорлашганидан кейин имом Ўш-Свердловск йўналиши бўйича парвоз қилувчи учоқда ортга қайтишни режалаштиради, аммо чегара назорат пунктидан ўтаётганида номаълум кимсалар томонидан онасининг кўз олдида ҳибс этилиб, олиб кетилади.

Бу тафсилотларни Озодликка сўзлаб берган Москвадаги “Ёрдам” инсон ҳуқуқлари ҳимояси ташкилоти раҳбари Баҳром Ҳамроев, Темур Турсунов Ўзбекистонга кириб келаётганида хавфсизлик хизмати ходимлари томонидан 4 соатдан ортиқ вақт давомида Тошкент аэропортида сўроқ қилинганини маълум қилди:

 У учиб борганда аэропортда 4 соат сўроқ қилишган, лекин кейин қўйиб юборишган. Аммо шундан кейин унинг орқасидан 2 кун ичида интенсив кузатув олиб боришган. Шундан кейин Темур хавфсираб, кетишга мажбур бўлган, ваҳоланки ота-онасининг уйида 2 ҳафта таътилини ўтказишга борган эди. Бу босимлардан кейин 24 июль куни онаси билан биргаликда ўз уйига, Россияга қайтиш мақсадида билет олган.Онаси билан “Дўстлик” чегарасидан ўтаётганида номаълум шахслар уни қўлини қайриб, номаълум томонга олиб кетишган. Онаси милицияга бориб арз қилган, аммо натижа бўлмаган. Ана шундан кейин мен шахсан Киров шаҳрига бориб, бўлган ҳодисани ўрганиб, имомни таниган барча одамлар билан гаплашдим, дейди ҳуқуқ фаоли.

Чегарадан ўғирлаб кетилган имомнинг рафиқаси ва онаси қилган аризага чегара ва Ички ишлар хизматида “биз билмаймиз, Темур Турсунов деган одам бу ердан ўтмаган”, деган жавоб берилган.

Вятка имом-хатиби Р.Романқулов ва Б.Ҳамроев Вятка имом-хатиби Р.Романқулов ва Б.Ҳамроев “Турсуновни ҳимоя қилиш қўмитаси”да

Баҳром Ҳамроевнинг айтишига кўра, Темур Турсунов Киров шаҳридаги жоме масжидда имомлик қилган, вилоят муфтийси ёрдамчиси вазифасини эгаллаб келган. Наманганлик диндор Киров шаҳар Жоме масжидида “Дин асослари” фанидан таълим ҳам бериб келгани, имом рус ва ўзбек тилидан ташқари озарбайжон, турк, араб, татар тилларини мукаммал билади.

Ҳамроевга кўра, Турсуновга босимлар Ўзбекистонга аввалги сафарларида ҳам бўлган, бироқ у бирор маротаба ҳибс этилмаган.

Баҳром Ҳамроев Россия фуқароси бўлган Темур Турсунов иши юзасидан Россия Ташқи ишлар вазирлигига махсус билдиришнома ёзганини айтади:

– Мен Россия консулига ҳам мурожаатнома ёздим ва Россия Ташқи ишлар вазирлиги ходимлари билан бу масалада атрофлича суҳбатлашдим. Билишимча, Россия Ташқи ишлар вазирлиги Ўзбекистонга Турсунов масаласида махсус нота беришган. Онаси шу кунгача ўғлининг қаерда экани тўғрисида бирорта жавоб ололмаган. Кировда эса “Темур Турсуновни озод этиш қўмитаси” тузилди. Бу ҳаракатлар бошлангандан сўнг кеча миллий хавфсизлик хизмати ходимлари Андижон вилоят бошқармасидан онасига телефон қилиб, Темур Ички ишлар вазирлигида, ҳеч қаерга йўқолмагани тўғрисида хабар берилган, дейди Баҳром Ҳамроев.

Ҳимоячи ҳибсда қолаётган имом Турсунов аниқ қаерда ва нима айблов асосида Ўзбекистон ҳибсхонасида сақланаётгани номаълумлигича қолаётганини гапирди. Милиция ходимларидан бири онаси билан бўлган учрашув давомида Россия фуқароси Темур Турсуновнинг “Россия фуқаролигини қандай қилиб олганлиги текширилиши”ни айтган.

“Ёрдам” ташкилоти раҳбари Ўзбекистон ҳуқуқ-тартибот идоралари имом Темур Турсуновга сохта иш тайёрлаб, уни “экстремизм, терроризмда айблаш” мақсадида қўлга олганини тахмин қилди. Баҳром Ҳамроев Россия фуқаролигини олган ўзбекистонликларга нисбатан бундай ноқонуний ҳатти-ҳаракатлар олдин ҳам бўлгани, аммо бундай очиқчасига ўғирлаш биринчи маротаба кузатилаётганини ҳам қўшимча қилди.

Озодлик икки ҳафтадан буён Ўзбекистон ҳибсхоналаридан бирида қолаётган кировлик муфтий Темур Турсунов билан боғлиқ вазиятни кузатиб боради.

Айни пайтда, Ўзбекистон Божхона хизмати хабарига кўра, Россиядан флеш-картасида “диний экстремизмни тарғиб этувчи материалларни олиб киришга уринган” наманганлик Ўзбекистон фуқароси 5,5 йиллик қамоқ жазосига маҳкум этилгани хабар қилинди. Санкт-Петербургдан Андижонга самолётда учиб келган бу шахснинг юки орасида “минглаб аудио-видео файллар аниқлангани” айтилди.

Ўзбек божхонасилари экспертиза хулосасига таяниб, бу аудио-видеоматериалларда “Ўзбекистон Исломий ҳаракати” ташкилоти томонидан тузилган маърузалар, Сурияда ёзилган ва ИДни мадҳ этувчи қўшиқлар топилганини очиқлади.

Ozodlik

Devami

Kırgızlar ‘1916 Rus katliamı’nı soruşturacak

07.08.2015

Kırgızistan’da Rusya’nın 1916 katliamını soruşturmak için 11 Ağustos’ta Kurultay çalışması yapılacağı açıklandı

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Atambayev, Kırgızların tarihinde önemli bir dönem olan 1916 Milli Kurtuluş Hareketi’nin 100. yıldönümü dolayısıyla bir kararname imzaladı.

Belgede 1916 yılında Kırgız halkının Rus Çar İmparatorluğuna karşı ayaklanmasının Kırgız tarihinde önemli rol oynadığı ve bu milli mücadelede yüz binlerce Türkistanlıların öldürüldüğü belirtildi.

Kararnameden yola çıkarak 1916 olaylarını soruşturmak için ülkenin tanınmış tarihçileri ve sivil kurumları temsilcileri katılımıyla bağımsız sosyo-politik komisyon kuruldu.

Bağımsız komisyon önerisi ile 2015 yıl 11 Ağustos günü Rus katliamı kurbanlarını anmak için İssık-Göl bölgesinde bir Halk Kurultayının yapılmasına karar verildi. Organizatörler göre Kurultaya 7 ilin vekilleri, bunun yanında siyasi partiler, STK ve uluslararası kuruluşların temsilcilerinin davet edildiğini bildirdiler.

Kurultayda Rus katliamını araştırma komisyonu konu ile ilgili bir rapor sunacak. Kurultayı düzenleyenler çeşitli provokatif eylemlerin önlenmesi için İssık-Göl ili yönetimine bir dilekçe verdiler.

Bundan iki ay önce Rusya’nın Bişkek Büyükelçisi açıklamasında Atambaev’ın kararnamesinde “soykırım” ifadesinin bulunmamasını olumlu karşılarken Sovyet hükümetinin 1916’da yaşanan olayların hasarını telafi etmek için büyük çaba gösterdiğini vurgulamıştı.

1916 ÜRKÜN AYAKLANMASI

Türkistan halkının I. Dünya Savaşı’na “Çar’ın askerleri” olarak katılmasının istenmesi üzerine Rusya’nın Kuzey’de Bozkır Müfettişliği olarak adlandırdığı Kırgızistan ve Kazakistan ile Güney’deki Türkistan Müfettişliği adı altındaki Özbekistan/Tacikistan da yaşayan müslüman halk büyük bir ayaklanma başlatmıştı. Ayaklanmanın bastırılması için gönderilen Rus ordusu büyük bir katliam yaptı. Yaklaşık 1.5 milyon kişinin öldürüldüğü katliam bir soykırıma dönüştü.

11 Ağustos, Bozkır bölgesindeki Kırgız halk ayaklanmasının tarihte eşi benzeri görülmemiş bir şekilde bastırılışının 99. yıldönümü ..

Kırgızlar bugünkü Kırgızistan’ın kuzeydoğusundan Çin’e kaçmaya çalışırken önlerine Tien Şan dağlarının çıkması sonucu Çar güçlerinin ateşinden kurtulamadılar. Baskında tahminen 400 bin Kırgız Çar güçlerince öldürüldü, geri kalanı da bu dağlarda 3000 metre yüksekliklere kadar çıkıp kaçmaya çalışırken can verdi. Sovyetler dönemi boyunca, yaşanan vahşete tanıklık etmelerini önlemek için bu bölgeye Müslümanların girmesi engellendi. Ürkün, Sovyetler dönemi kitaplarında da kayıtlı değil. Hatta Kırgız aydınlarının olayı anlatmak için yazdığı kitapların basılması dahi Kırgızistan’ın bağımsızlık tarihi olan 1991 yılına kadar engellenmiştir.

Dünya Bülteni

Devami

Tacik taksicini öldüren Rus asker katillere rekor tazminat talebi

06.08.2015 

Radio Free Europe / Radio Liberty Tacik servisinin haberine göre, 2014 yıl Ağustos ayında sarhoş halde Rus askerleri tarafından öldürülen Tacik taksicinin yakınları katillerden 10 Milyon Ruble (yaklaşık 160 bin Dolar) tazminat talep ettiler.

Öldürülen taksicinin kardeşi Rüstem Teşabaev Rus katillerden Fedor Basimov’un sadece 140.500 Ruble tazminat ödemeyi kabul ettiğini, ikinci sanık Ildar Sahapov’un ise tazminat ödemeye yanaşmadığını söyledi.

4 Ağustosta başlayan mahkeme oturumunda savcılık suçlamayı okudu. Mahkemede tanıklık eden Rus üsteğmen Avtohanov ve Çavuş Komlёv’ler kendilerine Sahapov ve Basimov’un sarhoş halde bir Tacik taksicini öldürdüklerini itiraf ettiklerini söylediler.

Tacikistan İçişleri Bakanlığı 2014 yıl 19 Ağustosta Duşanbe yakınlarındaki Rudaki ilçesi Jimteppe köyündeki küçük gölün sahilinde Opel marka arabada 36 yaşındaki Teşabaev’un cesedinin bulunduğunu bildirmişti. Özek taksicilik yapan Teşabaev’un boğazında bıçak yaraları tespit edilmişti.

Dunya Bülteni

Devami

Özbekistan ve Kırgızistan tren seferleri başlıyor

05.08.2015

Özbekistan ve Kırgızistan arasında sefer yapacak tren seferleri 16 Ağustos’ta başlıyor

Özbekistan ve Kırgızistan ilişkilerinde önemli gelişme olan yeni tren hattının Ağustos ayında hizmete başlayacağı bildirildi.

Özbekistan’ın başkenti Taşkent’i Kırgızistan’ın ünlü tatil bölgesi Issık-Göl’e bağlayan tren hattının açılışı 16 Ağustosta yapılacak.

Haber Özbekistan’da sivil yolcu taşımacılığı yapan “Uzjeldorpass” Demiryolu devlet şirketinin resmi sayfasında yayınlandı. Yaz döneminde iki ülke arasında yolcu taşınması için yeni 451/452 NO Taşkent- Issık-Göl turistik treni tesis edilecek.

Yeni tren 16,23,30 Ağustos Pazar günleri Taşkent’ten saat 13.27 hareket edecek ve Issık-Göl’e ertesi gün saat 12.44 ulaşacak.

Yeni trende yataklı vagon ve restoran bölümleri bulunuyor.

Dünya Bülteni

Devami

Kırgız – Tacik sınırında yeni çatışma

04.08.2015

Dün Kırgızistan ile Tacikistan sınırında meydana gelen yol kavgası ile ilgili müzakereler bugün devam ediyor

Dün Kırgız-Tacik sınırında yeni bir çatışma yaşandığı bildirildi.

Kırgızistan Devlet Sınır Hizmeti basın servisinin haberine göre, sınırın Tacik tarafından 120 kişi ve Kırgız tarafından 80 kişi birbirlerine taş ve sopalı saldırılarda bulundular. Sınırda yaşayan insanların çatışmasına Tacik vatandaşların Kırgızistan sınırındaki Göktaş köyüne giden kara yolunu kapatmaları neden oldu.

Yol Tacikistan sınırındaki Mayskoy köyünden geçiyor. Buna karşılık olarak Kırgız vatandaşları ise Tacikistan’ın Çorku koyuna geçen su kanalını kapattılar.

Kırgız yetkililerine göre, çatışma yaşanan köylerde şu an durum sakin ve her iki taraftan güvenlik yetkilileri halk arasında çalışmaları önlemeye yönelik çalışmalar yürütüyor.

Çatışmadan hemen sonra Kırgızistan ve Tacikistan Sınır Servisi yetkilileri bir araya gelerek sınır bölgesindeki durumu istikrara kavuşturmak için önlemlerin uygulanması konusunda ortak çalışmalar yapmayı kararlaştırdılar. Bu müzakerelerin bugün de devam ettirileceği bildirildi.

Dünya Bülteni

Devami

Kazakistan’da etnik gerginlik signalları

03.08.2015

Kazakistan’daki bir mahkeme sosyal ağlarda etnik ayırım propagandası yapan Petropavlovsk şehri sakını 22 yaşındaki Alxanashvili’ye 3 yıl hapis cezası verdi.

Kuzey Kazakistan ili Başsavcı vekili Aray Alimov bir basın toplantısı düzenleyerek bu mahkeme süreci hakkında açıklamalarda bulundu.

Başsavcı vekiline göre Alxanashvili’nin çeşitli sosyal ağlarda etnik nefreti ve ülkedeki etnik grupların milli duyguları kışkırtmaya yönelik yayınlar yaptığı mahkemece tespit edildi.

Mahkeme kararı henüz yürürlüğe girmediği ve Alxanashvili’nin kararı bir üst mahkemede temiz edebileceği de bildirildi.

Bu mahkeme işi Kazakistan’da etnik ayırım propagandasına karşı yapılmış ilk duruşma değildir.  İki hafta önce Batı Kazakistanlı Muhtar Süleymanov “etnik nefret” suçundan 3 yıl hapis cezası almıştı. Mart ayında ise Almatı’da yaşayan Tatyana Şevtsova- Valova adlı bir Rus kadın aynı suçlamalarla 4 yıl şartlı hapis cezasına çarptırılmıştı.

Kazakistan eski Sovyet Cumhuriyetleri içinde Ukrayna’dan sonra Rus nüfusun en yoğun olduğu ülkedir. Bundan dolayı son zamanlarda bu memlekette de Ukrayna olaylarının yaşana bileceği devamlı olarak gündemde tutuluyor.

Ozodlik

Devami