05.10.2018
Kazak devlet televizyon kanalı Khabar 24, iki ülke yetkililerine dayanarak, Kazakistan ve Özbekistan’ın bir ülkeden diğerine yabancı turistlerin serbest dolaşımını öngören bir vize girişiyle ilgili görüşmalara devam ettiklerini bildirdi.
Bu vize uygulanırsa turistler bir ülkeden değerine serbest dolaşa bilirler.
Kazakistan Kültür ve Spor Bakanlığı tarafların İpek Yolu adı verilmesi öngörülen vize projesini görüştüklerini doğruladı.
Türkistander Haber Merkezi
Devami
30.09.2018
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev, Özbekistan ile uluslararası bir ticaret bölgesi ve Kazakistan’ın Türkistan bölgesinde iki kardeş ülkeyi birbirine bağlayan yeni bir kontrol noktası oluşturmayı önerdi.
Nursultan Nazarbayev, Türkistan bölgesinin sosyo-ekonomik gelişimi konulu bir bir toplantı düzenledi.
Astana hükümeti basın servisinin bildirdiğine göre, toplantıda bölgenin finansal istikrarını güçlendirmeyi konusu tartışıldı.
Toplantı sonunda Türkistan ilininn genel kalkınma planı ve “TURKISTAN” özel ekonomik bölge oluşumu ilgili kararname imzalandı.
Türkistan Kazakistan’ın güneyinde bir şehir ve yeni oluşturulan aynı isimdeki ilin adıdır.
Türkistander haber merkezi
Devami
30.05.2018
Kırgızistan’ın başkenti Bişkek’te 28 Mayıs tarihinde “Kazak-Kırgız-bir doğmuş” tartışma platformunun toplantısı yapıldı.
Bişkek’teki Kazakistan Büyükelçiliği basın hizmetinden verilen bilgiye göre, toplantıya Profesör J.Jorobekov, sinema yöneticisi B.Karagulov, “Kırgız tili” cemiyeti reisi R.Kurbanov, yazar M.Abakirov, M. Tentimishev, A. Sarmanbetov’un yanı sıra başka davetliler katıldı.
Kazak diplomat Karim Kokrekbaev yaptığı açıklamada, Kazakistan ve Kırgızistan liderleri Nursultan Nazarbayev ve Sooronbay Jeenbekov’un son dönemde dört kez buluştuklarını ve iki ülke ilişkilerini düzenleyen tarihi belgeler imzalıklarını söyledi.
Kazak diplomat, Kazakistan Büyükelçiliği olarak iki ülke arasındaki kardeşlik, iyi komşuluk ve karşılıklı yararlı ilişkilerin daha da gelişmesine katkıda bulunacaklarını, kültürel ve ekonomik alanlarda işbirliğini geliştirmek için çaba harcadıklarını belirtti.
Toplantıda Zh.Zhorobekov dini ve etnik çatışmalar dünyanın gündemini meşgul eden mevcut koşullarda Kazakistan’ın çok etnikli ve çok inançlı bir toplum inşa etme modeli birçok ülke için örnek olacağını söyledi.
TÜRKİSTANDER HABER MERKEZİ
29.05.2018
Kazakistan Eğitim ve Bilim Bakanlığı, çocukların okula kabulüne ilişkin yeni kuralları onayladı.
Bakanlığın basın servisinde yer alan habere göre, cari takvim yılında 7 yaş yaşını dolduran ve 6 yaşını dolduracak olan tüm çocuklar artık ilkokula kaydı yapılacak.
Buna göre, Eylül-Aralık aylarında doğan ve takvim yılının bitiminde 6 yaşını dolduracak olan 5 yaşındaki çocuklar, bu yıldan itibaren birinci sınıfa gidebilirler.
Eğitime kabul edilmesinin reddedilmesi durumunda, veliler veya öğrencinin yasal temsilcileri ikamet yerinde bulunan yerel eğitim otoritelerine müracaat edecekler denildi Eğitim Bakanlığı bildirisinde.
Eğitime başlayacak çocukların dokümanları 1 Haziran’dan 30 Ağustos’a kadar kabul edilecek. Bu belgeler listesinden ikamet yerinden alınan belge çıkartıldı.
TÜRKİSTANDER HABER MERKEZİ
22.05.2018
Basın özgürlüğü gözlemciliği yapan 26 uluslararası kuruluş Kazakistan hükümetinden basın özgürlüğüne kısıtlama getiren mevzuatta değişik yapılması için çağrıda bulundu.
18 Mayıs’ta Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ), PEN International kulübü ve diğer medya kuruluşlarının da yer aldığı IFEX web sitesinde yayınlanan ortak mektupta, “Biz Kazakistan savcılık ve yargı makamlarının Ratel.kz ve diğer medya kurumlarına baskı yapmasını ülkede normal eleştiriyi bastırma ve demokrasiyi engelle çabaları olarak görüyoruz” denildi.
IFEX, dünya çapında düşünce ve bilgi özgürlüğünün desteklenmesi ve korunması için kurulan uluslararası bir organizasyon ağı olarak tanınıyor.
Almatı polisi 2 Nisan tarihinde Ratel.kz haber sitesi ve Forbes dergisinin yerel bürolarına baskın yapmış bilgisayar ve yazılı belgeye el koymuştu. Büroda çalışan bazı gazetecilerin evinde de arama yapılmıştı.
Aynı dönemde, Ratel’in Web sitesi ve Facebook sayfası kapatılmıştı.
İnsan Hakları İzleme Örgütü Ratel.kz ve Forbes.kz medya organlarına yapılan baskın sonrası Kazakistan yetkililerine, gazetecilere iftira atarak hapse attırmayı kolaylaştıran “yanlış bilgi” yasasının yürürlüğünü durdurma çağrısında bulunmuştu.
TÜRKİSTANDER HABER MERKEZİ
16.05.2018
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev Pazartesi günü yaptığı açıklamada Avrasya Ekonomik İşbirliği ülkelerinin Karadeniz ve Hazar Denizleri arasında bir nakliye kanalı inşa etme olasılığını düşünmeleri gerektiğini söyledi.
Buna ek olarak, Kazak lider Rusya ve Kazakistan üzerinden Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan bir yüksek hızlı “Avrasya” otoyol inşaatı yapımı olasılığını da gündeme getirdi.
14 Mayıs’ta Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Soçi’de görüşen Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev iki ülke arasındaki ilişkileri “normal” olarak değerlendirdi.
Rusya’nın Karadeniz kıyısındaki kenti Soçi’de Rusya, Belarus, Kazakistan, Kırgızistan ve Ermenistan liderlerinin katılımıyla Avrasya Ekonomik Birliği (AEB) Zirvesi gerçekleşti.
Ayrıca Nazarbayev, Rusya ve Kazakistan üzerinden Avrupa’yı Asya’ya bağlayacak yüksek hızlı otoyolun yapımı olasılığını araştırmayı da önerdi.
Sultan II. Selim, Don ve Volga nehirleri arasında bir kanal açarak, Karadeniz ile Hazar Denizi’ni birleştirmek istemişti. Kırım Hanlığı tehditlerden korunacak; Kafkasya ve Türkistan hem Rus, hem de İran tecâvüzünden mahfuz kalacaktı. Rivayete göre bu işi ilk Sultan Kanuni düşünmüş; ama sıra gelmemişti.
Dünya Bülteni
14.05.2018
Fransa’da yaşayan Kazakistan’ın muhalif lideri Muhtar Ablyazov, 10 Mayıs’ta ülkenin çeşitli şehirlerinde yapılan izinsiz protesto gösterisinin organizatörü olduğunu söyledi.
Azattyk radyosunun protestolarla ilgili olup olmadığı sorusunu yanıtlayan Ablyazov, “Siz garip sorular soruyorsunuz. Kazakistan’daki tüm mitinglerin organizatörü benim” dedi.
10 Mayıs’ta Astana, Almatı, Uralsk, Aktobe, Atyrau, Çimkent ve Semey’de izinsiz olarak hükümeti protesto eden kişiler “siyasi tutukluların serbest bırakılmasını, işkencenin durdurulmasını talep ederek, ülkedeki sosyo-ekonomik durumla ilgili endişelerini dile getirmişlerdi.
Kazak polisi protesto sırasında onlarca kişiyi gözaltına almıştı.
Gözlemciler ve katılımcılara göre Almatı’da yaklaşık 80, Astana’da ise yaklaşık 100 kişi protesto gösterisine katıldı. Katılımcıların çoğu polis tarafından gözaltına alındı ve otobüslerle polis karakoluna götürüldü
Dünya Bülteni
10.05.2018
Kazakistan hükümeti Kiril alfabesinden Latin harflerine geçmesinin maliyeti açıkladı.
Kazakistan 2025 yılına kadar kademeli olarak Kiril yazısından Latin alfabesine geçmeye hazırlanıyor. Değişimin ülkede Latin alfabesinin Batılı ülkelerle bağları güçlendirmeye yardımcı olacağı düşünülüyor.
BBC Özbek’te yer alan habere göre, bununla ilgili devlet hazinesinin kullanacağı bütçe miktarı da ülke meclisinde görüşülmeye başlandı.
2016 verilerine göre, Kazakistan nüfusunun üçte ikisinden fazlası etnik Kazaklardan oluşuyor, nüfusun yüzde 20’si ise Ruslardan. Sovyet döneminde, Kazak nüfusunun neredeyse tamamı Rusça konuşabiliyordu. Bugün 18 milyondan fazla Kazakistan halkının yüzde 94’ü Rusça konuşuyor. Halkın yüzde 74’ü Kazak dilinde konuşma ve yazabilme yetisine sahip.
Hükümet basınında yer alan haberlere göre, hükümet üç aşamalı yedi yıllık alfabe reformu için toplam 218 Milyar Tenge (664 milyon dolar) ayırdı. Bu miktarın yaklaşık yüzde 90’ı eğitim programlarını içeren derslikler ve kitapların yazılımı ve bastırılması için harcanacak.
Habere göre, müfredat ve ders kitaplarının Latin alfabesine aktarılmasına yönelik çalışmaların bu yıl içinde başlaması bekleniyor. Öğretmenler için ve okul öncesi eğitim kurumlarında bu yıl Latin alfabesine geçme programları tanıtılacak. 2020 yılından birinci sınıf öğrencileri yeni yazı üzerine eğitilecek. Böylece 2025 yılına kadar, tüm eğitim sistemi yavaş yavaş Latin alfabesine geçecektir.
Dünya Bülteni
Dünya Bülteni/ Haber Merkezi
Kazakistan’ın yüksek öğretim sistemi ile ilgili bazı milletvekillerinin yaptırdığı özel bir çalışma, diploma satışından yolsuzluğa kadar çok sayıda skandal sonuçlar getirdi.
Çalışmanın sonuçlarına göre birçok üniversite diploma satışı için pazar haline gelmiş bulunuyor. Diplomaları öğretim üyeleri satıyor. Üniversite yönetimi ve akademisyenler bunu ortadan kaldırmak için hiçbir şey yapmıyor.
Konu ile ilgili bazı milletvekillerinin görüşleri şöyle:
Dariga Nazarbayeva, Kazakistan Parlamento Meclisi Başkan Yardımcısı: Eğitimin tüm safhalarında rüşvet sistematik bir sorun haline geldi, bu da öğrencilerde düşük motivasyona yol açıyor. Talebeler ödevlerini yazmaya vakit ayırmıyorlar, sadece öğretmenlere rüşvet vermekle yetiniyorlar. Gençler kolej ve üniversitelere bilgi için değil, diploma için gidiyorlar.
Ama diploma işi garanti etmez. Bugün kolej ve üniversitelerin 600 bine yakın mezunları kendi uzmanlık alanlarında çalışmıyorlar ve yine 100 bin kişi işsizler safına katıldı. Milli Eğitim Bakanlığı bunu biliyor ve sadece bu yüzden üniversiteleri optimize etmeye, yani en uygun şekle sokmaya çalışıyor. İstenmeyen üniversitelerin bir kara liste bile çıkarılmış.
Aslan Sarinzhipov, Milli Eğitim ve Bilim Bakanı: Yakın gelecekte bakanlık risk altında olan üniversitelerin bir listesini yayınlamayı planlıyor. Bu yüksek öğretime hazırlananların doğru karar alması için yapılmaktadır. Ayrıca Bakanlığımız mezun oluncaya kadar bu kurumların kapanmayacağını da garanti etmez.
Milli Eğitim Bakanlığında da yeterince sorun var. Milletvekilleri bakanlıkta aslında işe yaramayan çok kurumları tespit ettiler, ama bu kuruluşların çalışanları maaşlarını düzenli almaktadır. Böyle yan kurumlar için milyarlar harcanıyor.
Muhtar Tinikeev, Kazakistan Parlamento Meclisi milletvekili: Bu kurumların çalışanları kendilerine 300 bin tenge maaş ayırmışlar. Bu Bakanlık çalışanlarının maaşından çok daha yüksek bir maaştır. Buralarda çalışanlar genelde birbirlerinin çalışmalarını kopya yapıyorlar. Bakanlık bir işi yan kuruluş yapacak diyor, yan kuruluş ise aynı konuda bakanlığı işaret ediyor. Neticede iş yapılmadan kalıyor.
Bu arada Milli Eğitim Bakanı yardımcısı Shayakhmetov dahil olmak üzere çok sayıda yüksek rütbeli yöneticilere soruşturma açıldı. Bu kişiler yolsuzluk, görevi ve bütçe fonlarını kötüye kullanma ile suçlanıyor.
Konuyla ilgili davaların görülmesine yakın zamanda başlanacak.
Bu arada eğitim sorunlarının ve yolsuzlukların tartışıldığı oturumda Milli Eğitim ve Bilim Bakanlığı’nın robotlar ve bilimsel deneylerle bir gösteri yapması milletvekillerinin tepkisini çekti.
dunyabulteni.net